Türkiye’nin Tatlı Haritası’nda dikkati çeken performansıyla ekler, 2021’den itibaren 7. sıradan 4. sıraya yükselerek 2022 ve 2023’te doruğa yerleşti. Sütlaç, istikrarlı biçimde ikinci sırada yer alırken, waffle, istikrarlı bir halde üçüncü sırada konum elde etti. Sufle ise 2022 ve 2023’te sırasıyla 4. ve 6. sıraya geriledi.
Sıralamada beklenmedik değişimler
Geleneksel lezzetlerden baklava, 2019’da 11. sıradan 2023’te 4. sıraya yükseldi. Çıkış yapanlar listesinde ise klâsik tatlılar olarak tulumba ve güllaç yer aldı.
Sabit kalmayı tercih eden kazandibi ve trileçenin sadık bir tüketici kitlesi olduğu belirlendi. Mozaik pasta ve Kemalpaşa tatlısı üzere lezzetlere olan ilginin bir kısmı yeni tatlara kayarken, bu hareketli “tatlı arenasının”, çeşitlilik ve tüketicinin değişen damak zevklerinin bir yansıması olarak, besin sanayisi ve restoranlar için de tüketicinin beğenisine nazaran hizmetlerini güncellemeleri ismine büyük ehemmiyet taşıdığı kaydedildi.
Türkiye’nin tatlılarına dair bilgilerin 2019’dan bu yana olan kısmını ortaya koyan tahlil, tatlıseverlerin favorilerini ve hangi lezzetlerin yükselişte olduğunu gözler önüne seriyor.
Üst üste iki yıl boyunca pastane klasiği ekler, pastane-fırın mutfaklarında tahtını korurken, waffle ise “dünya mutfağının yıldızı” olmayı sürdürüyor. Ayrıyeten, Türk mutfağının sütlü favorisi sütlaç, klâsik tatlıları temsil ederek eklerin akabinde listede ikinci sırayı elde etti.
Bu yıl kahveseverlerin en çok waffle ile lezzet tecrübelerini tamamladığı görülürken, dondurma tutkunlarının ise ekler ile tatlı krizlerini giderdikleri ortaya çıktı.
Bu ortada, tatlı trendleri, dönemsel dalgalanmalara da işaret ediyor. Aşure ve güllacın sırasıyla muharrem ve ramazan ayında gözle görülür bir artış yaşadığı belirlenirken, kabak tatlısı ve halka tatlısının popülaritesinin azaldığı görülüyor.
Tercihlere mevsimlerin etkisi
Mevsimlere nazaran tatlı tüketimindeki değişime bakıldığında, kıştan ilkbahara geçişte aşureden baklavaya, brownie’den cheesecake’e, hatta donut’a kadar birçok tatlının tüketiminde düşüş kaydediliyor.
Dondurma, churros ve ekler üzere tatlıların tüketimi de ilkbahardan yaz aylarına geçişte artış gösteriyor.
Kabak tatlısı ve donut, yazdan sonbahara geçiş devrinin yıldızları olurken, kışa geçerken tatlı düşkünlüğü biraz olsun azalsa da donut, ekler ve parfe üzere kimi tatlıların tüketiminde yükseliş gözlemleniyor. Kışın sonunu belirleyen tatlı güllaç olurken, güllacın tüketimi yaz aylarına kıyasla en az 10 katlık artış kaydediyor.
Türkiye’nin Tatlı Haritası’nda kentlerin tercihleri de ilgi cazibeli sonuçlar ortaya koydu. Adana’da baklavanın, koltuğunu eklere kaptırdığı görülürken, Adıyaman’ın tatlı sıralamasında sufle, beklenmedik bir formda üçüncü sıraya yükseldi. Ankara ve Antalya’da tatlı tercihlerinde devamlılık ve istikrarlı seçimler hakimken, Artvin’de sufle, iki sıra birden atlayarak birinciliği kaptı.
Türkiye’nin birçok kentinde tatlıseverlerin damak zevki yeni tatlarla tanışıyor. Batman’da İzmir bomba üzere ender tatlılar keşfediliyor. Künefenin popülaritesi değişmezken, birtakım bölgelerdeki satış sıralamasında yükseliyor. Popülaritesini koruyan baklava, Diyarbakır’da birincilik tahtını bırakıyor ve ekler üzere yeni tatlılarla tahtını paylaşıyor.
En tatlısever bölge marmara
Yemeksepeti bilgileri, bölge bazında incelendiğinde ise Marmara Bölgesi’nin öne çıktığı görülüyor. Tatlı tüketiminde tepeyi bırakmayan Marmara Bölgesi’ni Ege ve İç Anadolu izliyor. 2022 ve 2023’te tatlı tüketiminde sıralamanın büyük oranda değişmediği gözlemlense de kimi tatlıların bölgesel sıralamaları değişti.
Ekler, Ege’den İç Anadolu’ya kayarken, halka tatlısı ve Hayrabolu tatlısı tüketimi ise Karadeniz ve Doğu Anadolu’da artıyor.
Tatlı tüketimindeki bu bölgesel eğilimler ve değişimler, tatlı üreticileri ve satıcıları için yeni pazarlama stratejilerini belirlemede hayati değer taşıyor. Ayrıyeten, bölgesel lezzetlerin mahallî tüketicilere ne kadar hitap ettiğini de gözler önüne seriyor.
İlk 10 tatlı
2022 ile 2023’ün birinci yarısı ortasında en çok satılan 10 tatlı “ekler, sütlaç, waffle, baklava, profiterol, sufle, dondurma, cheesecake, künefe, donut” olarak belirlendi.