Yapay zekâ teknolojileri, süratle ilerleyen ve büyük potansiyele sahip olan bir alan olarak dikkat çekiyor. İnsan gibisi zekâ yeteneklerine sahip bilgisayar sistemleri, data analitiği, makine tahsili ve derin öğrenme üzere prosedürlerle birlikte daha akıllı ve otonom hale geliyor. Yapay zekâ, birçok bölümde değerli dönüşümlere öncülük ediyor ve günlük hayatımızı etkiliyor.
‘Etik’ bulmadı yasal yolları önerdi
Okuduğunuz bu paragrafı, ‘Open Al’ın geliştirdiği yapay zekâ sohbet robotu ChatGPT yazdı. Robot, ‘etik kurallar çerçevesinde’ istediğiniz her hususta yardım ediyor. İnternet sitesi hazırlıyor -ki biz kolay seviyede fotoğrafçılık için web sitesi yazmasını istedik, elbette yazdı. Yemek için restoran öneriyor, haber için başlık alternatifleri sunuyor. Makus hedefler için soru sorduğunuzda bunu etik bulmuyor ve yasal yollara başvurmanızı istiyor. O denli akıllı bir robot ki, makalelerin kendisi tarafından yazılıp yazılmadığını da denetim edebiliyorsunuz.
ABD’de İHA, kumandanı öldürdü
Örneğin İngiltere’de bir öğrenci ChatGPT’ye yazdırdığı itiraz dilekçesiyle park cezasından kurtuldu. Bu ayın başında ABD Hava Kuvvetleri yapay zekâ operasyonları sorumlusu Tucker Hamilton, bir yapay zekâ testinde, yapay zekâ tarafından yönlendirilen insansız hava aracının, misyonunu tamamlamasını önlediği için kumandanı öldürdüğünü açıkladı.
İzleyeceğimiz sineması öneriyor
Kısacası tarım ihtilalinden sonra en büyük ihtilal olan ‘zekâ devrimi’ hayatımızın içine çoktan girmiş durumda. Örneğin dijital platformlardaki sinema ya da müzik tekliflerini yapay zekâ yapıyor. Bir hastalığın teşhisinden tutun da bir çiftlikleri hayvanların ya da tarım toprağının incelenip muhtaçlıklarının belirlenmesinde kullanılıyor yapay zekâ…
Sektör yıllık yüzde 38 büyüyor
İnsanlık için yardımcı mı tehdit mi tartışmasının da yapıldığı yapay zekânın dünya pazar hacmi 2020’de 65 milyar dolarken, 2030 yılına kadar 15 trilyon dolara çıkması bekleniyor. Kesimin yıllık ortalama yüzde 38 oranında büyüyeceği, iş randımanını de yüzde 40 artıracağı iddia ediliyor.
En çok yatırımı ABD yapıyor
Başta ABD olmak üzere gelişmiş ülkeler yapay zekâya yatırımlarını katlayarak artırıyor. ABD idaresi son olarak7 yeni yapay zekâ enstitüsü kurulması için 140 milyon dolar fon sağlarken, bu yatırımla birlikte ülkedeki toplam enstitü sayısı 25’e çıkacak. Google, Microsoft, Facebook, Amazon ve Apple üzere büyük teknoloji şirketleri, yapay zekâ alanında büyük yatırımlar yapıyor.
Çin ikinci sırada geliyor
ABD’den sonra yapay zekâya en büyük yatırımı Çin yapıyor. Çin’i Kanada, İngiltere, Almanya izliyor. Ülkelerin rakamsal yapay zekâ yatırımlarını da yeniden ChatGPT’den alalım: “Yapay zekâ alanındaki toplam yatırım ölçüsü, daima değişen bir durumdur ve tam olarak belirlenmesi zordur. Lakin, ABD’nin hem hükümet hem de özel kesim tarafından yapılan yapay zekâ yatırımlarının çok büyük ölçülerde olduğu söylenebilir. Yapay zekâ araştırma, geliştirme ve uygulamalarının çok çeşitli alanlarda kullanıldığı ABD, bu alanda global bir önder pozisyonundadır.”
Sadece 10 üniversite uzman yetiştiriyor
Gelişmiş dünya ülkeleri geleceğe yatırım yaparken, Türkiye yapay zekâ konusunda çok geride bulunuyor. Bırakın büyük yatırım yapmayı, nitelikle eleman yetiştirmek için bile üniversitelerde ilgili kısım yok denilecek kadar az.
Türkiye’de yapay zekâ ve data mühendisliği kısmı 208 üniversite ortasında yalnızca 10 üniversitede bulunuyor. Bunların dördü vakıf üniversitesi üstelik. Ankara, Fırat, İTÜ, İstanbul, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde Yapay Zekâ ve Data Mühendisliği Kısmı, Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Bahçeşehir, Ankara Medipol, OSTİM Teknik ile TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi’nde de yapay zekâ mühendisliği kısmı bulunuyor.
Yıllık maaş 150 bin dolar
Türkiye’de yapay zekâ mühendisliği eğitimi almak bile neredeyse imkânsızken, ABD’de bir zekâ mühendisinin yıllık maaşı ortalama 150 bin dolar seviyesinde bulunuyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nin hazırladığı ‘2021-2025 Yapay Zekâ Stratejisi’ dokümanında de 2020 yılında kurulan TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü’ne dikkat çekilerek, yapay zekâ alanında kamu dayanaklarının artırılmasının değerli bir ihtiyaç olduğuna işaret ediliyor.