Türkiye Personel Partisi İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, 2020 yılında Halkların Demokratik Partisi’nden istifa etme sürecine yönelik açıklamalarda bulundu.
Gerçek Gündem’e yazan Şık, parti içindeki bürokratik düzeneğin ve statükonun partiyi hantallaştırdığını ve Türkiyelileşme argümanının altının doldurulamadığını söz etti.
‘ÖNDER ANIN AKIŞINA KAPILDI’
Seçim periyodunda gündem olan bir görüntüsüyle ilgili evvelki gün yazdığı yazıya HDP İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Başkan’dan gelen tenkitlere de karşılık veren Şık’ın yazısı şöyle:
“Dün yayınlanan yazıda açıklamasını yaptığım, görüntü üzerine bazıları ezilen ulustan faşist çıkmayacağını anlatmaya çalışan teorik yazılar kaleme aldı. Açıklamalar yaptı. Görüntü kaydında sohbet ettiğim kişinin, konuşmaların çarpıtıldığına dair toplumsal medya hesabından hususa dair açıklama yapma uğraşı de gürültüde duyulmadı maalesef.
Duyan, duymak istemeyen, duyuyormuş üzere yapan herkes için anın ruh hali belirleyici oldu. O anın akışına kapılan isimlerden biri de bana nazaran Sırrı Süreyya Önder’di. Kelamın kime denildiğini, öznenin kimler olduğu, hangi bağlamda o cümlelerin kurulduğuna dair merak ve meram es geçildi. Sırrı Süreyya Lider kavramı da yanlış kullandığımı belirterek “faşist” değil “ırkçı” demem gerektiğini de anımsattı. Hangi ulus ya da etnik kimlik ismine yapılırsa yapılsın ırkçılığın da faşistliğin de Önder’in tabiriyle “tükürülecek değersizlikte” olduğunda mutabık olduğumuzu söyleyip bu bahsi kapatayım.
Önder tenkitlerinde mevzuyu HDP’den istifa ettiğimi duyurduğum açıklamaya getirip “Bir cürüm duyurusu metni üzere ayrılış münasebeti olmaz” diyerek “sicili pak değil” önermesiyle “yok sayma” halini bir “ceza” olarak ortaya koydu. En azından ben bu türlü yorumluyorum.
ADAYLIK SÜRECİ
Peki o vakit şu istifa sorununu de biraz konuşalım.
Halkların Demokratik Partisi yöneticileri arkadaşların 24 Haziran 2018 seçimleri öncesinde milletvekilliği adaylığı teklifine “evet” demem birkaç haftayı bulmuştu. Kendilerine teşekkür edip siyasette olmak istemediğimi, gazetecilikte ısrar edeceğimi söylemiştim. Görüşmedeki arkadaşlara, “Siz beni ben olduğum için istiyorsunuz fakat teklifinizi kabul etsem bile ben kalmaya devam ederim. Yani yanlışa yanlış derim. Bu da size ziyan verir” diye uyardım. Son görüşmede ise, “Yöneticiler olarak konuştuk. Senin özerkliğin var. Dilediğin üzere konuşup, eleştirebilirsin” denildi ve milletvekilliği sürecim bu türlü başladı.
Şu an milletvekili olduğum Türkiye Emekçi Partisi’nde söylediğim, “TİP vekiliyim lakin TİP’li değilim” cümlesini o vakit da “HDP vekiliyim fakat HDP’li değilim” diye söylüyordum. Yanlışımızın üzerini örtmemek ve tahlil bulmak için eleştirel arayı muhafazanın elzem olduğundan hareketle formüle ettiğim bir kelamdı bu. Bu yüzden de birçok sefer HDP içindeki toplantılarda, kimi vakit partinin yöneticileriyle kimi vakit da kamusal alanda tenkitlerimi sıralamaya devam ettim.
‘İYİ GAZETECİ BERBAT SİYASETÇİ’ Mİ?
Dili, ölçüsü, istikrarı elbette dertli bulunabilir fakat eleştirilerimdeki samimiyetin ve yapan olma niyetinin bir “şüpheye” yer bırakmayacak kadar çıplak olduğu kanaatindeyim. Tam bu noktada yanılgıyı kendimde buluyorum. Siyaseti algılama, yapma biçimim, kendim olarak kalma arzum sanırım “sivri” bir imaj vermeme neden oldu. Düşündüğü üzere konuşan, konuştuğu üzere yaşamaya çalışan biri olarak fazla aykırıydım ve siyaset bu karşıtlığı kaldıramayacak kadar hassastı. Bana yönelik tenkitlerin başında gelen “İyi gazeteci ancak berbat siyaseteçi” cümlesine kaynaklık eden de bu kanımca. Nabza nazaran şerbet vermenin yeterli siyasetçilik sanıldığı bir yerde sanırım ben makus siyasetçi olarak anılmaya devam edeceğim. Ha keza siyasetçiliği de kendi başına profesyonel bir uğraş haline getirmeye niyetli değilim. Politik olmanın ve siyasete tesir etmenin tek yolu siyasetçilik olmadığı için mecliste olsam da olmasam da âlâ makus bildiğimi yapmaya çalışacağım.
Siyaset yapma anlayışınıza bağlı olarak HDP içinde ve etrafındaki kimi çevrelerin ördüğü iki değerli bariyere çarpabiliyorsunuz. Politik ve siyasi alana dair teklifte bulunduğunuzda “bunlar yapısal problemler süreç uygun değil” cümlesiyle çarpışabiliyor ve tenkitte bulunduğunuzda da “sömürgeci aydın bakışına sahip olmakla” süratlice itham edilebiliyorsunuz.
PARTİ YÖNETİCİLERİNİN SESSİZLİĞİ
Yöneticilerinin ve o dönemki milletvekillerinin tümünün bildiği nedenler hasebiyle istifa ettiğimde toplumsal medyada başlayan hakaret, hücum ve küfürler eşliğinde gelişen linç teşebbüslerinde de bir sessizlik sarmalıyla karşılaştım. Kriz anlarında sessizliğe çekilmenin genel bir siyasi tavır olup olmadığını elbette bilmiyorum lakin benim sıkıntımda parti yöneticileri, onca kopan kıyamete karşın, “Partiden istifa ettim yoldaşlıktan değil” açıklamama kadar sessiz kalmayı tercih ettiler.
Haklı yahut haksız, siyasi bir nedenle yahut değil bir linç teşebbüsüne karşı sessiz kalarak bu tavra katkı sunulmuş oldu ve bu tavır, biçim HDP-TİP tartışmasının başladığı devirde de emsal formda “bekle gör” haline rücu etti ve önüne geçilemez formda herkesi kuşatan bir linç sarmalına dönüştü. Meseleleri görünmez kılmaya çalışmanın yolu olarak seçilen usul, daha ağır bir sorunu da beraberinde getirmiş oldu. Boşluğu troller, operasyonel eller ve maipülatörler doldurdu. Gerçek yapan ve kıymetli tenkit ve yaklaşımlar ise büyük gürültünün içinde maalesef yok oldu.
Sırrı Süreyya Önder’in “suç duyurusu gibi” dediği HDP’den istifa ettiğimi duyuran açıklamada, “Eş liderlerimizi tenzih ederek, parti idaresinde bulunan hâkim bir anlayışın HDP’nin gücü, manası ve pahaları hilafına demokratik teamüllerden uzak tavırlarında ısrarları nedeniyle HDP’den istifa ettim. 1 Nisan günü, ilgililerine iletmiş olduğum istifa kararım, bugün (4 Mayıs 2020) itibariyle resmiyet kazanmıştır. Kararım ferdi bir politik tavrın yansıması olup rastgele bir komplo teorisine prestij edilmemesi temennimdir. Yolumuz açık önümüz barış olsun” demiştim.
Gerekçelerimi değil neden istifa ettiğimi belirten açıklamada Önder’in “suç duyurusu” diye yorumladığı kısım “parti idaresinde bulunan hâkim bir anlayış” dediğim kısım olduğunu sanıyorum. İstifamın akabinde yaptığımız telefon görüşmesinde de birebir cümleleri kullandığında, elbette ki bir cürüm duyurusunda bulunmadığımı yüz yüze konuşmamız gereken uzunlukta bir kadro sıkıntılar olduğunu anlatmaya çalışmıştım. Lakin Lider bir daha ne aradı ne de istifa etme kararımın münasebetlerine dair bir tek soru yöneltti. Önder’le de diğer arkadaşlarla da süreci konuşacak sağlıklı bir ortam oluşturamadık.
Yani istifa açıklamamda “Parti idaresinde bulunan hakim bir anlayış” diyerek kastettiğim HDP’nin siyaset yapma biçimini ve politik çizgisini belirleyen tavra dairdi. Bu tavır başta Dersim olmak üzere 2019 lokal seçimlerinde Kürt coğrafyasında o vakit dahil olduğum partiyi başarısızlığa iten etkenlerden biriydi. Keza son genel seçimde de karşı karşıya kaldığı tablonun bu tavırdan azade olmadığını düşünüyorum kendi adıma.
DAHA EVVEL DE SÖYLEMİŞTİM
Çünkü bana nazaran HDP bu tavra sıkıştırılmaması gereken ve aslında tüzüğünde, programında yazanları temsil eden yani olduğunu sav ettiği şey olması gereken bir partiydi. O yüzden seçim barajını yıkıp doğal tabanı dışında kalan yurttaşlardan da oy alabilen bir parti haline gelmişti. O hakim anlayışın “HDP’nin gücü, manası ve bedelleri hilafına demokratik teamüllerden uzak tavırlarında ısrarları” derken kastım da bundan ibaretti.
HDP’den neden istifa ettiğimin siyasi/politik nedenlerini ayrılmamı duyurmazdan 2,5 ay evvel uzunca bir söyleşide anlatmıştım aslında. Parti içi bürokratik sistem ve yarattığı statükonun HDP’yi hantallaştırdığını, tabanla kurulan bağın giderek zayıfladığını ve örgütsel bir dağınıklığa yol açtığını, merkez-yerel istikrarının mahallî düzenekler aleyhine bozulduğunu, devletin zalimlikle ve güç araçlarını kullanarak partiyi yalnızca Kürdistan odaklı bir siyasi tabana çekerek kriminalize etmenin yolunu açtığını, bu alana sıkışıp kalınca da memleket meselelerinin tümünü kapsayan bir lisan ve yaklaşım geliştirilemediğini ve Türkiye partisi olma tezimizin altını doldurmakta yetersiz kaldığımızı anlatmaya çalışmıştım. (1)
Söz konusu söyleşide yer alan fikir, tenkit ve tekliflerimi de 2019 mahallî seçimlerinde de ortaya çıkan başarısızlığın akabinde, kendilerinin talebi üzerine kimi parti yöneticilerine 20 sayfalık bir rapor halinde sunduğumu da belirtmeliyim. 4 yıl öncesinden bugün ortaya çıkan seçim sonuçlarına önemli tesiri olduğunu düşündüğüm sürecin altını çizen bir kadro yapısal meselelere işaret eden o rapora dair bir tek bireyden, ısrar etmem üzerine geri dönüş aldım. Lakin teklifler ve tenkitler biraz evvel bahsettiğim bariyer cümleleriyle karşılık buldu. Problemlerin etraflıca konuşulamadığı ve görünmez kılınmaya çalışıldığı durumlarda hiçbir siyasi hareketin dilediği başarıyı elde etmesinin mümkün olmayacağını söyleyebiliriz.
NEDENLER SONUÇTAN DAHA ÖNEMLİ
Bu siyasi/politik nedenler dışında, HDP’den istifa etmeme yol açan ve bana nazaran bardağı taşıran son damlayı ise kimin kime ne yaptığı ve söylediğini merak edenlerin dedikodu şehvetini gidermekten öbür bir işe yaramayacağı ve mevcut siyasal şartlarda bunları konuşmanın esasen amaç haline getirilen bir partiyi karalamaya döneceği için anlatmamayı tercih ettim. Zira nedenler sonuçtan daha değerliydi.
Seçim sathı mailinde iken ve ittifak ortağınız olan partinin seçim stratejisini “TİP’e oy vermeyin” cümlesine sıkıştırdığı, “TİP’e verilen oylar AKP ve MHP’ye yarayacak” diye konuşmaların yapıldığı bir devirde ortalığa saçılan, gizlice kaydedilmekle kalmayıp iktidarın tetikçilerine servis edilmiş görüntüde sarfettiğim, HDP’den istifa ettiğim anımsatılarak kullanılmak istenen kelamların ve bazılarınca “ihanet” olarak isimlendirilen istifamın fikrî ve politik çerçevesini bunlar oluşturuyor.
HDP/YSP’nin yaşadığı oy kaybının ve dahi ortaya çıkan başarısızlığın gerçek nedenlerini konuşmak/tartışmak isteyenler için bir okuma teklifiyle yazıyı noktalayayım. 14 Mayıs seçimlerinin akabinde üstte anlattıklarımın birtakım kısımlarına paralel görüşleri yasıtan ve parti içindeki statükocu anlayışı milletvekilliği fetişi üzerinden eleştiren bir yazı Yeni Hayat gazetesinde Ünal Yusufoğlu imzasıyla yayımlandı. Son seçimlerden evvel HDP/YSP içinde parlamenter olmayı HDP fikriyartının önüne koymak, yalnızca milletvekilliğine dayalı olarak partiyle ilişkilenmek üzere kimi meselelerin baş gösterdiğini anladığımız yazıda, “Son aday listesinin açıklanmasının sonrasında adaylıkla ilgili yürütülen tartışmalar, uğraş tarihimiz açısından yıpratıcıdır, yoldaşlık bütünlüğümüz açısından halk hareketi kimliğimize yakışmamaktadır… ‘Ya vekil olurum ya da ben yokum’ demek, milletvekilliğini gayret çeşitliğinin ve direniş sınırının en zirvesine koymak bir sapmadır… Halkları yanlış yönlendirmek, milletvekili olmadığı için reaksiyon örgütlemek, partiyi ve idaresini gaye göstermek yoldaşlık hukukumuza ziyan vermek katiyetle kabul edilmemelidir” deniliyordu. (2)
Buradan yalnızca HDP/YSP’nin değil, hepimizin çıkaracağı çok ders var aslında.
(1) https://artigercek.com/politika/ahmet-sik-hdp-deki-parti-ici-burokrasi-statuko-yaratti-parti-hantallasti-119069h
(2) https://yeniyasamgazetesi4.com/kurt-demokratik-siyasetinde-secim-diyalektigi/