Gizem Üstündağ
Amazon Studios, Skydance Sports, Mandalay Pictures ve Ben Affleck ile Matt Damon’un Artists Equity isimli şirketinin yapımcılığını üstlendiği; Ben Affleck’in yönettiği ve başrolünde yer aldığı “Air” sineması, Türkiye’de 12 Mayıs’tan itibaren Prime Video’da izleyicilerle buluştu.
Film, Nike markasının yükselişini ve çöküşünü anlatarak, Michael Jordan ile yapılan bir muahedenin şirketi nasıl canlandırdığını ve akabinde efsanevi Air Jordan spor ayakkabılarının piyasaya sürülmesini mevzu alıyor. Affleck, çarçabuk bir propaganda sinemasına dönüşebilecek olan “Air”de her türlü kuşkuyu bertaraf ederek, iş ve strateji tarafına daha çok odaklanan bir yapıt sunuyor.
Alex Convery tarafından yazılan “Air”, tonunu hakikat bir biçimde belirleyerek, birinci sahneden itibaren dikkat çekiyor. Affleck, sinemada marka, eser, yükseliş ve düşüş ile işin stratejik tarafına odaklanarak 1980’lerin reklamlarına göndermeler yapmayı başarıyor. Sinemada merkezi bir rol oynayan Michael Jordan, bu kararın dünya çapında reklam ve pazarlama kampanyalarını nasıl devrimleştirdiğini açıklamak için kullanılan temel nokta.
TARİHE GEÇECEK BİR DÖNÜM NOKTASI
Film, daha çok Nike yöneticisi Sonny Vaccaro’ya (Matt Damon) odaklanıyor. Sonny, Michael’ın markayı canlandırabileceğine inanıyor ve bu inancını sürdürmek için gayret ediyor. Fakat Nike CEO’su Phil Knight (Ben Affleck), buna şimdi ikna değil. Sonny, pes etmeyip gayretlerini sürdürüyor. Jordan’ın konutuna giderek onu ikna etmeye çalışıyor ve bu karar, tarihe geçecek bir dönüm noktası oluyor. Kampanyanın gerisindeki pazarlama gücü, kıssanın temelini oluşturuyor ve büyük kurumsal mutabakatların gerisindeki zihinsel oyunlara derinlemesine bir dalış yapmak enteresan bir tecrübe sunuyor.
Affleck, ırksal tansiyonu tasvir etme yahut buna dahil etme konusunda biraz utangaç davranmış üzere görünüyor. Michael Jordan’ın kampanyada yer alması bile o periyotta gözü pek bir adım olarak kabul edilebilirken, Affleck daha çok işin stratejik istikametine odaklanarak inançta kalmayı tercih ediyor. Kapitalizm tesirleri ve öteki söylemi üzerine uygun bir öykü anlatabilecekken bundan imtina ediyor.


Filmdeki diyaloglar yalnızca boşlukları doldurmak yahut seyirciye keyifli bir tecrübe sunmak için değil, tıpkı vakitte karakterlere derinlik kazandırmak ve öyküyü ilerletmek için kullanılıyor. Konuşmalar, karakterlerin tecrübelerini, kanılarını ve hislerini aktarmada kıymetli bir rol oynuyor ve bazen kıssanın odak noktasında olmayan karakterlere yahut durumlara da odaklanabiliyor. Bu formda, sinemadaki konuşmalar, kıssanın genişlemesine ve derinleşmesine katkıda bulunuyor.
“Air”, hareketli diyaloglarıyla izleyicileri mutlu eden bir sinema. Lakin, Michael Jordan konusunda biraz sorunu olduğu söylenebilir. Basketbol efsanesine hürmet göstermek gayesiyle, Affleck onu tuhaf bir halde görünmez bir figür haline getiriyor – Jordan, yalnızca bir söz söylüyor ve sinema, onun etrafında çekimler yaparak kesintiye uğruyor- (önemli bir toplantı odası sahnesinde süratle başını çevirerek duvara asılı bir şeyi incelemeye çalıştığında durum komik hale geliyor). Sinemada, Jordan’ın karakteri merkezi bir figür olarak gösterilmezken, Deloris’in karakteri (Jordan’ın annesi) güçlü ve empatik bir biçimde öne çıkıyor. Bu durum, sinemadaki dengesizliği ve Jordan’ın etkisizliğini vurguluyor. Sinema, Jordan’ın kıssasına daha fazla derinlik ve güçlü bir ferdî seyahat sunma potansiyeline sahipken, bu fırsatı tam olarak değerlendiremiyor. O denli ki sinema, Jordan’ın karakterinin gelişimini daha da derinleştirerek izleyicilerde daha fazla tesir bırakabilirdi.
Filmin temposu ve oyunculuk performansları açısından sorunu olmasa da bazen klişeleşmiş bir his verebiliyor ve vakit zaman klişe spor sineması kalıplarına düşebiliyor. “Air”, kuralları yıkmıyor ama sert bir nostalji rüzgarı estirmeyi başarıyor.