Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK), Birlemiş Milletlerin (BM) Orta Afrika Cumhuriyeti’nde icra ettiği harekat ve misyonlara iştirakine ait verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasıyla ilgili Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, TBMM Genel Konseyi’nde kabul edildi.
Tezkere üzerinde Saadet Partisi Kümesi ismine kelam alan Bursa Milletvekili Cemalettin Kani Torun, Afrika ülkelerinin 1950’li ve 1960’lı yıllarda Avrupa devletlerinin sömürge idarelerinden kurtularak bağımsızlıklarını elde etmeye başladığını söyledi.
Torun, gelişmiş ülkelere ham husus ihraç edip mal ithal etmeyi sürdüren birçok Afrika ülkesinin finansal kurumlarının borçluluk ya da öbür irtibatlar münasebetiyle bu ülkelerin nüfuzu altında kalmaya devam ettiğini belirtti.
Türkiye’nin Afrika ülkeleri için emniyetli bir ortak olduğuna işaret eden Torun, bugün prestijiyle 44 ülkede Türkiye’nin büyükelçiliğinin bulunduğunu söyledi.
Torun, şöyle konuştu:
“Kıtadaki 54 ülkenin en az 33’ünde faaliyet gösteren Türkiye kaynaklı 30’dan fazla sivil toplum kuruluşu, başta insani yardım olmak üzere eğitim, sıhhat alanlarında faaldir. Türkiye’de de Afrika kökenlilerin kurduğu 300’den fazla sivil toplum kuruluşu mevcuttur. Bu yolla kıta ülkeleri ile Türkler ortasında birebir münasebetler kurulmakta ve toplumlar ortası bağlar güçlendirilmektedir. Ülkemizin dış siyaset yönelimindeki maksadı çıkar odaklı olmamıştır. Tüm kıtayla karşılıklı hürmet çerçevesinde bedellerin paylaşımı, tarihi ve kültürel bağlara dayanan münasebetlerin güçlendirilmesi, birlikte kalkınma ve ortak bir gelecek kurma vizyonu geliştirilmiştir.”
“Suriye’nin içinde, kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz, sonlarımızın yol geçen hanı olmasına karşıyız”
İYİ Parti Çanakkale Milletvekili Rıdvan Uz, İsrail’i kınadıklarını vurguladı.
Türkiye’nin etrafının kan ve gözyaşı olduğunu lisana getiren Uz, “devletin ve toprağın ne kadar değerli olduğunun” fark edildiğini anlattı.
Uz, “Bugün biz Suriye’nin içinde, kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz. Biz o gün orada askerimizin varlığına karşın sonlarımızın yol geçen hanı olmasına karşıyız. Biz Suriye’nin kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz. Biz oradan askerimize karşın apar topar sırtlanıp kaçırılan Süleyman Şah Türbesi’nin getirilmesine karşıyız. Biz Irak’ın kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz. Biz oradaki askerlerimizin başına çuval geçirildiğinde ‘Buna nota verilmeyecek mi?’ dediğimizde, ‘Ne notası, müzik notası mı?’ denilmesine karşıyız. Biz İHA’larımızla, SİHA’larımızla memnun oluyoruz, gurur duyuyoruz. Lakin Türkiye’nin göbeğinden, İncirlik Üssü’nden kalkan Amerikan uçağının SİHA’mızı milletlerarası havada vurmasına ses çıkarılmamasına üzülüyor ve karşı çıkıyoruz” diye konuştu.
“Hiçbir münasebet günahsızların ve sivillerin gaye alınmasını yasal gösteremez”
MHP Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonları kınadığını lisana getirdi.
Tarafların itidalli davranmak yerine karşılıklı restleşmelerle durumu daha vahim hale getirdiğinin altını çizen Özdemir, “Hiçbir münasebet pakların ve sivillerin gaye alınmasını legal gösteremez. İsrail’in Gazze’ye yönelik başlattığı ve yasal müdafaa kapsamı dışına çıkan, daha da ileri giderek insanlık kabahati sayılacak gelişmelere sebebiyet veren hareketleri derhal durdurulmalıdır.” dedi.
MHP’li Özdemir, tezkereye “Evet” oyu vereceklerini bildirdi.
“İsrail-Filistin sıkıntısının bugünün sorunu değil, Filistin topraklarının kurtarılmasını istiyoruz”
Yeşil Sol Parti Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit ise BM kapsamında da olsa hiçbir askeri içerikli tezkereye onay vermediklerini, Orta Afrika tezkeresine de “Hayır” oyu vereceklerini belirtti.
İsrail-Filistin sıkıntısının bugünün sorunu olmadığını söyleyen Koçyiğit, bu sorunun barışçıl ve demokratik yollarla çözülmesini, işgal altındaki Filistin topraklarının kurtarılmasını istediklerini söz etti.
“Ortak akılla karar verilmeli”
CHP Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin dünyanın en fakir ülkelerinden birisi olduğuna dikkati çekti.
BM tabanında Afrika’nın toprak bütünlüğünün korunması, sivil halka yardım ve müdafaa sağlanması, insani yardımların ulaştırılması üzere vazifeler üstlenen misyonda Türk askerinin bir yıl daha yer almasına “Evet” oyu vereceklerini bildiren Güzelmansur, yurt dışına asker gönderme üzere bahislerde ortak akılla kararlar verilmesinden ve uygulanmasından yana olduklarını söyledi.
“Gazze’ye yönelik ataklar kabul edilemez”
CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşçıer ise haklı özgürlük gayretinde Filistin halkının yanlarında olacaklarını belirtti.
Filistin halkının haklı gayretine gölge düşüren İsrailli sivillere yönelik insanlık dışı aksiyonların de kabul edilemeyeceğini vurgulayan Taşçıer, şöyle devam etti:
“Aynı biçimde İsrail’in Gazze’ye yönelik çoluk çocuk dinlemeden gerçekleştirdiği akınlar da kabul edilemez. Bir an evvel bu hücumun son bulması gerekiyor. Gazze’de yaşayan 2,5 milyon yurttaşı açlığa mahkum edecek yiyecek ambargosunun, elektrik ve su üzere temel gereksinimlerin kesilmesine sebep olacak olan engellemelerin son bulması davetini yapıyoruz.”
“Nerede terör, terörist varsa inlerine gireceğiz”
AKP Bursa Milletvekili Refik Özen, dünyadaki adaletsizliğin en ağır yaşandığı yerlerden birisinin Filistin toprakları olduğunu söyledi.
Özen, başşehri Kudüs olan bir Filistin devletinin kurulması ve Gazze’ye yönelik akınların son bulması gerektiğini kaydetti.
Afrika kıtasının 21’inci yüzyılın yükselen bir paha olduğuna işaret eden İhtimam, Afrika’yla birlik ve dayanışmanın sürdüğünü aktardı. İhtimam, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan‘ın “Dünya 5’ten büyüktür” prensibiyle hareket ettiklerini vurguladı.
Özen, tezkerenin bir yıl uzatılmasının Afrika halkının huzur ve refahı için değer taşıdığını söz ederek, “Türk Silahlı Kuvvetlerimiz, ülkemizin hudut güvenliği için hudutta ve hudut ötesinde azami çabasını göstermekte, ülkemizin birliği, milletimizin ömür hakkı, dünyada huzur, barış ve istikrar için dün olduğu üzere bugün de hudut ötesinde aziz milletimizin dayanağıyla nerede terör, terörist varsa inlerine girecek, nerede olması gerekiyorsa orada yerini alacak” diye konuştu.
Görüşmelerin tamamlanmasının akabinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki misyon müddetini 1 yıl daha uzatan tezkere kabul edildi.
Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, gündemdeki hususların tamamlanmasının akabinde birleşimi yarın 14.00’te toplanmak üzere kapattı.
Öte yandan, tezkerenin görüşmelerinde verilen orta sırasında, Saadet Partisi milletvekilleri, TBMM Genel Konseyi’nde parti kümelerinin oturma sistemine ait yaşanan sorununun tahlilinde dayanak olmaları nedeniyle MHP milletvekillerine kuliste baklava ikram etti.