Türkiye’de, mantar zehirlenmelerinden ötürü hayatını kaybedenlerin sayısı artmaya başladı. Zehirlenmeleri pahalandıran Mikolog Jilber Barutçiyan, sebep olarak yağışlardaki artışı gösterdi.
Bu durumun nedenlerini kıymetlendiren Mikolog Jilber Barutçiyan, zehirlenmelerin sebebi olarak yağışlardaki artışı gösterdi. Türkiye coğrafyasında bu mevsimlerde pek mantar olmadığını hatırlatan Barutçiyan, bu sene yaz başlangıcının çok yağışlı geçmesi ile bol ölçüde mantar olmasına yol açtığını anlattı. Evrensel’den Nisa Sude Demirel’e konuşan Barutçiyan, ilerleyen süreçte uzman olmayan bireylerin rehberlik ettiği “mantar toplama gezilerinin” de kazalara neden olabileceği konusunda uyardı.
“MANTAR TOPLAMA TİPLERİ KAZALAR DOĞURABİLİR”
Her mantarın zehirlenmesinin birbirinden farklı belirtiler gösterdiğini söyleyen Barutçiyan, “Türkiye’de sık rastlanan zehirli mantarlardan biri amanita phalloides (köygöçüren) dediğimiz mantar ve onun yakın tipleri. Gösterişli, etli butlu mantarlar iştah açıcılar hatta tatları da hiç kötü değil. Ancak tabiatta bilinmeyen hiçbir şeyin yenmemesi gerekiyor, yalnızca mantarlar değil bitkiler için de bu geçerli” biçiminde konuştu.
“KRİZ VAKTİNDE KENDİ GIDANI BULMA EĞİLİMİ ARTIYOR”
Yaşanan ekonomik krizle kendi gıdanı bulma durumunun yayıldığını tabir eden Barutçiyan, “Bir sürü bilim insanı dahi mantarın protein deposu olduğunu zannediyor. Birisi mantar bulduğunda çoluğuna çocuğuna tavuk, balık bulmuş üzere hissediyor. Mantarlarda çok az protein var, besleyici kıymetleri çok düşük. Yalnızca kıvamı ete benzediği için tarih boyunca protein deposu olarak görülmüş. Lakin bu bilgi yanlış” sözlerini kullandı.
Barutçiyan, kriz vakti ile zehirlenmeler ortasında bir bağ olup olmadığı sorusuna ise “Öyle teoriler var. Türkiye’de daha evvel de görüldü bu. Çok bedelli bir profesör olan Afife Mat Hoca zahmet devirlerinde zehirlenmelerin arttığını kendisi de tespit etmişti” yanıtını verdi.
KÖYGÖÇÜREN MANTARI NEDİR?
Köygöçüren mantarı zehirli mantarlar ortasında birinci sırlarda yer almaktadır
Amanitaceae familyasından olan mantar, amanitin (özellikle, Amanotoxinler’den alfa amanitin) ve phalloidin hususları, sindirildikten 8-12 saat sonra birinci belirtilerini gösterir ve 3-4 gün içinde karaciğer-böbrek metabolizmasını yok eder.
Zehirli bir mantar tipi. Türkiye’deki ölümcül zehirlenmelerin neredeyse %90 kadarından sorumlu, son derece zehirli ve tehlikeli bir mantardır. Bu mantara yaz başlarında ve sonbahar aylarında ormanlarda çok sık rastlanır. Mantarın içerdiği amanitin (özellikle, Amanotoxinler’den alfa amanitin) ve phalloidin unsurları, sindirildikten 8-12 saat sonra birinci belirtilerini gösterir ve 3-4 gün içinde karaciğer-böbrek metabolizmasını yok eder.
Zehirine karşı şimdi ehil bir ilaç geliştirilememiştir. Tedavide silibinin dihydrogen disuccinate disodium enjeksiyonu kullanılmaktadır. Bu mantarın bir kişiyi öldürmesi için 20-25 gram tüketilmesi kâfi olmaktadır. Volvariella volvacea mantarı ile olan benzerliği ölümlerin kıymetli sebeplerindendir. Türkiye’deki mantar zehirlenmelerinin birden fazla da bu mantardan kaynaklanmaktadır.
Köygöçüren mantarı, 1994 yılı Kasım ayında, İstanbul’da seri zehirlenmelere yol açmış ve 20’den fazla insanın ölmesine neden olmuştur.