Uğurcan Boztaş
İZMİR – Global ısınmanın artmasıyla birlikte etraf felaketlerinde de artış görülüyor. Çok sıcakların son yıllarda tesirini giderek arttırmasından ötürü birçok canlı çeşidinin hayatı tehlike altında. Sıcakların her sene artması iklim felaketlerinin daha da artmasına neden oluyor. Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (DMÖ) hazırladığı son rapora nazaran global ısınmanın 1,5 derecelik eşiği aşma riski yüksek. Avrupa Birliği (AB) Copernicus İklim Değişikliği Servisine nazaran geçtiğimiz haziran ayı en sıcak ay oldu.
Çevre aktivisti ve kimya mühendisi Ertuğrul Barka ile bu yaz çok sıcaklarla tesirini daha fazla hissettiren ve giderek hayatımızı daha fazla etkileyen global ısınmayı konuştuk.
‘İNSANLARIN KULLANDIĞI GÜÇ PAK OLAMAZ’
Barka’ya nazaran global ısınmanın önlenmesinde öncelikli adım, fosil yakıtların kullanımını azaltmak. Barka, “Fosil yakıtların kullanımında çabucak ve basitçe uygulanabilecek olan usul, bilhassa kent içi ulaşımlarında toplum taşım araçlarının kullanılmasıdır. Kentlerde özel araçla ulaşımdan caydırılması için siyasetler oluşturulmalı. İnsanların tükettiği gücün pakı olamaz. Enerjiyi, verimli ve hayat için gerekli olduğu kadar kullanmak zaruridir. Özcesi tüketim toplumundan vazgeçilmesi, yeni bir toplumsal hayat anlayışının edinilmesi gerekir” dedi.
Küresel ısınmanın politik bir sorun olduğunu belirten Barka, “Sermayenin tutsağı hâline getirilmiş insanlığın öncelikle bu tutsaklıktan kurtulabilmesinin zihinsel yolu açılmalıdır. Mülkiyetçi ve ferdî değil paylaşımcı, dayanışmacı ve kollektif ömürden yana beşerler, takımlar üretilmelidir. Eğitimler global ısınmayı durduracak ve geriletecek kapsamda uygulamalarıyla verilmelidir” sözlerini kullandı.
‘CANLILALARA ÖLÜMCÜL TESİRLERİ VAR’
Fabrikalardan çıkan kimyasal atıklar hakkında bilgi veren Barka şu halde konuştu: “Sanayilerin katı, sıvı, gaz atıkları vardır ve bunlar tehlikeli radyoaktif atıklardır. Sömürgeci Batılı ülkeler, kendi ömür alanlarında çok güç ve su tüketen ayrıyeten tehlikeli radyoaktif atıklar üreten endüstrileri olabildiğince terk ettiler. Bu yatırımları, sömürdükleri ülkelere kaydırdılar. Madencilik, çimento, demir çelik, güç, gemi sökümü, dericilik, kâğıt, vb. bölümlerin atıkları hava kalitesini olduğu kadar suların ve toprakların ömür kalitelerini de düşürüyor. İklimin etkilenmesi de elbette gerçek; yaşadıklarımız bunun delilidir. Bu etkilenme, ekosistemde besin zinciriyle öteki canlılara da ölümcül tesirler yapıyor. Öncelikle bitkiler ve hayvanlar ölebiliyor. Halbuki denizlerin, akarsuların, yeraltı ve yerüstü sularının kirlenmeleri; toprakların, ormanların, ovaların yok edilmeleri; havanın bitkilerin ve insan dahil tüm hayvanların hayatlarına ölümcül tesirlerine katlanmak zorunda değiliz.”
‘ÖNCELİLKE TEMEL İHTİYAÇLARIN KARŞILANMASI GEREKLİ’
Barka, ülkemizde global ısınma konusunda yeteri kadar şuurlu olunmadığına dikkat çekerek şu sözlere yer verdi: “Maslow’un İhtiyaçlar Piramidinin tabanına sıkıştırılmış insanlardan global ısınmanın farkında olmalarını beklemek gerçekçi değildir. Ekonomik olarak ezilen, örselenen beşerler, kendi yeni sıkıntılarını öncelerler. Beslenme, sıhhat, barınma problemlerine boğulmuş beşerler, global ölçekli ve sonuçlarını derhal göremedikleri mevzuyu nasıl düşünebilir kavrayabilir ki? Öncelikle beslenme, sıhhat, barınma üzere temel ihtiyaçların karşılanması gerekli. Sonrasında eğitim gelir elbette. Bilimsel, çağcıl, özgür akılla, demokratik ortamda; araştıran, sorgulayan, eleştiren, tartışan ve en kıymetlisi üniversal kıymet yargıları ile donanmış beşerlerle yeni toplumsal sistem kurulabilir.”