Gelecek haziranda yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerine ait kimi anketlere nazaran en fazla oyu RN’nin alacak. Almanya’da ise radikal sağcı Almanya için Alternatif Partisi geçen aylarda birinci sefer anketlerde ikinci sırada yer aldı. Hollanda’da kasımda sandıktan birinci çıkan çok sağ cepheden popülist siyasetçi Geert Wilders, başbakalık için koalisyon görüşmelerini sürdürüyor. İtalya ve İsveç de son iki yıldır çok sağcı partiler liderliğindeki koalisyonla yönetiliyor.
Arjantin’de çok sağcı Javier Milei, geçen ay cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturdu. ABD’de kimi yorumculara nazaran bu yıl kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Partili, eski Lider Donald Trump’ın ismi öne çıkıyor.
Yükselen çok sağın mevcut tertip ile bağlantısını ve solun bunun karşısındaki tavrını Marksist düşünür Vijay Prashad ile konuştuk.
‘ZULÜM KÜLTÜRÜ ÜRETİYOR’
“Vahşi kapitalizm eliyle gerçeklikten koparılan personeller, hakikatin para olduğunu düşünür ve bu amaç için de vücudunu bir araç getirir” diyen Prahsad, “Devlet tarafından sağlanan toplumsal refahın eksikliği ve emekçiler tarafından yönetilen kurumların çöküşü, meskenden sokaklara kadar uzanan olağan bir şiddet çeşidi olan ‘zulüm kültürü’nü üretir” diye konuştu. Artan milliyetçilik dalgasına yönelik Prashad, “Bu şiddet, ekseriyetle tantana olmadan gerçekleşir ve ataerkillik ve milliyetçilik üzere klasik iktidar yapılarını güçlendirir” değerlendirmesini yaptı.
SOSYAL DEMOKRASİ EKSİKLİĞİ
Solun çok sağın yükselişine yönelik yansısına dair Prashad, “Yeterli bir reaksiyon vermekte zorlanıyor. Bunun ana etkeni merkez siyasetin sağa kayması yani toplumsal demokrasinin artık toplumsal refahı savunmak için uğraş etmemesi” diye konuştu. “Gerçek toplumsal demokrasinin ve liberalizmin yok olması, sol siyasete ‘sol liberalizmin’ tarihî vazifesi olan ‘sosyal refahı büyütme’ vazifesi yüklüyor” tabirlerini kullanan Prashad, “Saflarımızın zayıf olduğu bir periyotta toplumsal demokrasi vazifesini üstlenmek, solun kapitalizm içindeki kurumları savunmak için çok fazla güç harcaması gerektiği manasına geliyor. Çok sağı yaratan toplumsal tabana karşı bir gündem oluşturamamamızın objektif nedeni budur” dedi.
Artan muhafazakâr ve milliyetçi eğilimin geleceğine ait Prashad, “Önümüzdeki birkaç yıl çok güç geçecek. Çok sağ, Batı’da ve Global Güney’de tesirini artıracak. Lakin Avrasya’nın yükselişi nedeniyle dünya sisteminde çelişkiler, personel sınıfı hareketleri için yeni fırsatlar sunacak. Çelişkiler sertleştikçe sol harekete geçerek itimat sağlayacak” öngörüsünde bulundu. Prashad, buna örnek olarak “ABD’deki gençlerin büyük çoğunluğunun İsrail’in kanlı akınlarında Beyaz Saray’ın savaş siyasetlerine karşı çıktığını” anımsattı. l İSTANBUL