Alberta Üniversitesinden Dr. Kisha Supernant başkanlığındaki bir küme araştırmacının, eyaletin başşehri Edmonton’un yaklaşık 335 kilometre kuzeybatısındaki St. Bruno’s Yatılı Kilise Okulu alanında yürüttükleri yüzey taramaları tamamlandı.
Dr. Supernant, okulun etrafındaki 4 bin 500 metrekarelik alanda, 88 kayıt dışı mezar saptandığını açıkladı.
Okulun, Sucker Creek First Nation Yerli Bölgesinde olduğunu duyuran Bölge Şefi Roderick Willier, yatılı okulda geçirdiği on yıl boyunca kendini hiç inançta hissetmediğini söyledi.
İLK MEZARLAR 2021’DE ORTAYA ÇIKARILMIŞTI
Kanada’da eski yatılı kilise okulllarının olduğu alanlardaki kayıt dışı çocuk mezarları, birinci kez 29 Mayıs 2021’de British Columbia eyaletinin Kamloops kentindeki okulun bahçesinde bulunan 215 çocuğa ilişkin ceset kalıntılarıyla gündeme gelmişti.
Saskatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulunun bahçesinde 24 Haziran 2021’de resmi kayıtlarda bulunmayan 751 çocuk cesedi kalıntısının olduğu mezarlar ortaya çıkarılmıştı.
British Columbia eyaletindeki eski St. Eugene Misyon Okulunun yakınında ise 30 Haziran 2021’de 182 çocuğa ilişkin ceset kalıntılarının olduğu kayıt dışı mezarlar saptanmıştı.
British Columbia eyaletinin Williams Lake First Nation bölgesindeki St. Joseph’s Mission Yatılı Kilise Okuluna ilişkin 470 hektarlık alanın 14 hektarını yüzey radarıyla tarayan gruplar, 93 yeni mezar keşfedildiğini duyurmuştu.
Saskatchewan eyaletine bağlı Keeseekose First Nation bölgesinde yürütülen çalışmalarda da Fort Pelly Yatılı Kilise Okulu bölgesinde 42, St. Philip’s Yatılı Kilise Okulu bölgesinde ise 12 isimsiz mezar bulunmuştu.
Yine Saskatchewan eyaletindeki Gordon’s Yatılı Kilise Okuluna ilişkin 4 farklı bölgede yapılan aramalar sonucu resmi kayıtlarda olmayan 14 mezar yeri saptanmıştı.
KİLİSELERİN YATILI OKULLARI, ASİMİLE MERKEZİ FONKSİYONU GÖRDÜ
İlki 1840’ta Katolik Kilisesi tarafından Kanada hükümeti ismine açılan ve sonuncusu 1997’de kapatılan yatılı kilise okulları, 150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla koparılarak alıkonulduğu yerler olarak tarihe geçti.
Beyaz çoğunluğun hakim olduğu topluluklara “entegre edilmek için” zorla ailelerinden ve kültürlerinden uzaklaştırılan yerli çocukların büyük kısmının berbat muameleye maruz kaldığı, açlık ve soğuğun yanı sıra cinsel ve fizikî tacize uğradığı hatta kimi çocukların üzerinde tıbbi deneyler yapıldığının belirlendiği öne sürüldü.
Yatılı kilise okullarında yaşanan trajedinin tüm boyutları ile ortaya çıkarılması için 2008’de Kanada’da Hakikat ve Uzlaşma Kurulu kuruldu.
Hayatta olan mağdurlardan 6 binden fazlasını dinleyen Kurul, çalışmalarını 2015’te tamamladı ve yaşananları “kültürel soykırım” olarak tanımlayarak 4 bin sayfalık rapor yayımladı.
Bazı kaynaklarda kilise okullarında kalırken ölen çocukların sayısı 4 bin 200 olarak verilirken Komite’nin raporunda, ölümlerin kilise idarelerince belgelenmemesi nedeniyle bu sayının 5 bin 995 olduğu kaydedildi.