İçişleri Bakanlığı, göçmen emekçilerin aile üyelerini Birleşik Krallık’a getirmeleri için gereken maaş seviyesini önümüzdeki bahardan itibaren 38.700 sterline çıkarma planlarından geri adım attı.
Ülkeye yasal göçü azaltma planı kapsamında hükümet Aralık ayı başında, aile vizesi için şu anda 18.600 sterlin olan maaş eşiğini yükselteceğini açıklamıştı.
Ancak bu artışın çok yüksek olduğu ve aile bölünmesine yol açacağı tarafında tenkitler ve hükümete karşı davalar açılabileceği uyarısı üzerine artışın kademeli olarak yapılacağı belirtildi.
İlk kademede 29.000 sterline yükseltilecek eşik daha sonra gaye seviyeye çıkarılacak.
Başbakan Rishi Sunak, insanların ailelerini Birleşik Krallık’a getirmek için yılda 38.700 sterlin kazanmalarını gerektiren uygulamanın 2025’in başlarında hayata geçirileceğini açıkladı.
Sunak, plan birinci duyurulduğunda yaptığı konuşmada ülkeye göçün “çok yüksek” olduğunu söylemişti.
Resmi sayılar 2022 yılında İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’a net göçün 745.000 ile rekor seviyede olduğunu gösteriyor.
Yeni göçmenlik kuralları neler?
Birleşik Krallık’ta çalışmak isteyen birçok kişi yeniden puana dayalı sistem (PBS) üzerinden vize müracaatında bulunmak zorunda kalacak.
Ancak 2024 baharından itibaren daha yüksek maaşlı bir iş teklifine gereksinimleri olacak.
Tier 2 (Çalışma) Vizesi olarak da bilinen mevcut sisteme nazaran, çalışmak için ülkeye gelenlerin en az 26.200 sterlin kazanmaları gerekiyor.
Yeni kurallara nazaran bu sayı yaklaşık yüzde 50’lik artışla en az 38.700 sterline çıkarıldı.
Sağlık ve toplumsal bakım üzere birtakım işlerde bu eşik geçerli olmayacak. Lakin bakıcılık işi için gelen şahıslar bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerini getiremeyecek.
Yeni aile vizesi kuralları neler?
Haziran 2023’e kadar bir yılda tahminen 70.000 kişi aile vizesiyle Birleşik Krallık’a geldi.
2024 baharından itibaren hükümet, bunun için gereken minimum gelir düzeyini yükseltecek.
Başlangıçta 38.700 sterlin olarak açıklanan bu sayı, şu anda uygulanan sayı olan 18.600 sterlinin iki katından fazla bir artışa işaret ediyor.
Ancak, yeni kuralların aile bölünmelerine yol açma riski taşıdığı tarafındaki ihtarların akabinde hükümet minimum fiyatı 29,000 sterlin olarak değiştirdi.
Bu ölçünün gelecekte kademeli olarak evvel 34.500 sterline, akabinde da 38.700 sterline yükseleceği belirtildi. Rishi Sunak, kesin maksada “2025’in başlarında” ulaşılacağını söyledi.
İçişleri Bakanlığı ayrıyeten mevcut bir aile vizesini yenilemek isteyen herkesin yeni yarar eşiğini karşılamak zorunda kalmadan bunu yapabileceğini doğruladı.
Puana dayalı sistem nasıl işliyor?
Başvuru sahiplerinin nitelikli çalışan vizesine hak kazanmak için 70 puana gereksinimi var.
Minimum marifet düzeyinin üzerinde bir iş teklifi almak ve İngilizce konuşmak 50 puan kazandırıyor.
Kalan 20 puan ise daha yüksek bir maaş, işgücü açığı olan bir dalda çalışmak yahut ilgili alanda doktora yapmış olmak üzere kriterlerle elde edilebiliyor.
Nitelikli vize için standart fiyat çoklukla 719 ila 1.500 sterlin ortasında.
Başvuru sahipleri ayrıyeten kaldıkları her yıl sıhhat hizmetlerinden yararlanmak için ortalama 624 sterlin civarında ek fiyat ödemek zorunda.
Bu ölçü 2024 baharından itibaren yılda 1.035 sterline yükseltilecek.
‘İşgücü açığı olan meslekler listesi’ nedir?
“İşgücü açığı olan meslekler listesi” patronların kilit bölümlerdeki boş durumları doldurmalarına yardımcı olma hedefi güdüyor.
Bu işlerde daha düşük bir maaş eşiği uygulanıyor, bu da müracaat sahiplerinin vize almak için kâfi puan kazanmasını kolaylaştırıyor.
Mevcut liste şu kesimleri içeriyor:
sağlık ve eğitim alanındaki işler
bakım çalışanları
grafik tasarımcılar
inşaat işçileri
veterinerler
İşverenler bu konumları doldurmak için yabancı personellere “ortalama ücretin” yüzde 80’ini ödeyebilir.
Bu uygulama 2024 baharından itibaren kaldırılacak; hükümet ayrıyeten listelenen mesleklerin sayısını azaltacak.
Birleşik Krallık’a kaç göçmen geliyor?
Haziran 2023’te sona eren bir yılda, 1 milyon 180 bin kişi en az bir yıl kalma umuduyla Birleşik Krallık’a geldi ve tahminen 508.000 kişi ülkeden ayrıldı.
Bu da net göçün -gelen ve giden insan sayısı ortasındaki farkın- 672.000 olduğu manasına geliyor.
2022 yılında net göç 745.000 ile rekor düzeye ulaştı.
Bu 1 milyon 180.000 kişinin 968 bini AB dışından geldi.
Ulusal İstatistik Ofisi’ne (ONS) nazaran bunların %39’u eğitim, %33’ü çalışma ve %9’u insani nedenlerle giriş yaptı.
AB vatandaşı olmayan birinci beş sırada şu ülke vatandaşları yer aldı:
Hindistan – 253.000
Nijerya – 141.000
Çin – 89.000
Pakistan – 55.00
Ukrayna – 35.000
Öğrenci vizesi için kurallar neler?
Eylül 2023’ün sonuna kadar olan 12 aylık devirde hükümet 486 bin öğrenci vizesi verdi.
Bunların yarısı Hindistan ve Çin vatandaşlarına verilirken, öğrenci vizesi için en tanınan başka ülkeler Nijerya, Pakistan ve ABD oldu.
Lisansüstü eğitim alanlar birebir vakitte bakmakla yükümlü oldukları şahıslar için de vize müracaatında bulunabiliyorlardı: karı, koca, yahut evli olmayan partner ve 18 yaşından küçük çocuklar bu yolla ülkeye getirilebiliyordu.
Eylül 2023’te sona eren yılda, bakmakla yükümlü olunan bireylere 152.980 vize verildi.
Ancak Ocak 2024’ten itibaren, milletlerarası lisansüstü öğrencileri, eğitimleri bir araştırma programı olarak belirlenmediği sürece bakmakla yükümlü oldukları şahısları getiremeyecekler.
Halihazırda derecelerini tamamlamış olan öğrenciler, lisansüstü vizesi kapsamında çalışmak üzere Birleşik Krallık’ta iki yıl, doktora derecesine sahip olanlar ise üç yıl kalabiliyor.
Eylül 2023 sonuna kadar olan yılda, bakmakla yükümlü olunan bireyler hariç olmak üzere 104.501 vize verildi.
Mevsimlik işçiler
Meyve toplayıcıları ve kümes hayvanları dalında çalışan süreksiz personeller mevsimlik personel vizesi kapsamında.
2023 ve 2024 yılları için 45.000 ila 55.000 ortasında mevsimlik personel vizesine ek olarak kümes hayvanları emekçileri için 2.000 vize daha verildi.
Bunun için müracaat fiyatı 298 sterlin.
Bu çalışanlara en az taban fiyat seviyesinde ödeme yapılması gerekiyor.
Brexit sonrası göç nasıl değişti?
Brexit’ten evvel, AB ve Birleşik Krallık vatandaşları vizeye gereksinim duymadan rastgele bir AB ülkesinde yaşama, çalışma yahut eğitim alma özgürlüğüne sahipti.
Ancak bu hür sirkülasyon 1 Ocak 2021’de Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılmasıyla sona erdi.
Haziran 2023’e kadarki 12 aylık periyotta net AB göçü -86.000 olarak gerçekleşti; yani Birleşik Krallık’tan ayrılan AB vatandaşlarının sayısı gelenden daha fazla oldu.
AB vatandaşı olmayanların net göçü (gelenler ile gidenler ortasındaki fark) ise 768.000 oldu.
İngiliz vatandaşlarının net göçü ise -10.000 oldu; yani geri dönenlerden daha fazla İngiliz Birleşik Krallık’tan ayrıldı.