Fransa’daki isyanlara dair paylaşımların hangileri gerçeği yansıtmıyor?

Getty Images

Fransa’da 17 yaşındaki Nahel M.’nin öldürülmesinin akabinde protestolarla eş vakitli olarak toplumsal medyada düzmece haberler de yayıldı.

BBC’nin doğrulama servisi BBC Verify, hangi paylaşımların uydurma haberler yahut görseller içerdiğini inceledi.

Film karesi

Bir küme genç erkeğin bir polis aracını sürdüğü ve aracın penceresinden sarkan bir kişinin elinde silah tuttuğu bir fotoğraf, Twitter’da “Fransa, günün fotoğrafı” iletisiyle paylaşıldı.

BBC Bu fotoğraf aslında bir sinemadan alınmış

2 Temmuz günü paylaşılan ve kısa müddet içinde 1,7 milyon görüntülenmeye ulaşan bu paylaşımdaki fotoğraf, aktüel isyanlara değil bir Fransız sinemasına ilişkin.

2022’de vizyona giren bu sinema, bir Fransız banliyösündeki isyanı anlatıyor.

Bu paylaşımı yapan kişi, binlerce retweetin akabinde bu fotoğrafın “temsili olduğunu” söyledi.

Daha sonra ise paylaşımını büsbütün sildi.

Başka bir sinema karesi

Çok katlı bir otoparktan araçların aşağı atıldığı bir görüntü da “Fransa’da neler oluyor böyle…” iletisiyle paylaşıldı.

Oysa bu paylaşım da Fransa’daki protestolara ilişkin değildi.

BBC

BBC Verify bu görüntüden kimi kareleri internette arattı ve Temmuz 2016’da yapılan bir paylaşıma ulaştı.

Bu paylaşımda, manzaraların Fast and Furious 8 (Hızlı ve Öfkeli 8) isimli sinemanın setinde çekildiği yazıyordu.

Film ABD’nin Ohio eyaletindeki Cleveland kentinde çekilmişti.

BBC bu otoparkın Prospect Caddesi’nde olduğunu tespit etti.

Görüntülerdeki otomobiller ve otoparkın dış cephesi, 2017’de vizyona giren sinemadaki sahnelerle de uyuşuyor.

Eski keskin nişancı videosu

Son günlerde sıklıkla paylaşılan bir öbür görüntü da kapüşonlu bir adamın bir çatıda bir tüfek tuttuğu bir görüntüydü.

Bir kullanıcı bunu “Bir isyancı polisten çaldığı tüfekle keskin nişancı konumu aldı” iletisiyle paylaşırken bir başkası de tüfeğin bir polis aracından çalındığını öne sürdü.

BBC

Bir Telegram kullanıcı ise “yağmacılar keskin nişancı müdafaası altında” diye yazdı.

Bu görüntü da çok sayıda platformda yüz binlerce kere görüntülendi.

Fakat BBC Verify’ın araştırması, bu görüntünün eski olduğunu ortaya koydu.

Bu görüntüyü içeren bir Tweet, 13 Mart 2022’de paylaşılmıştı.

Videonun nerede çekildiğini yahut tüfeğin gerçek olup olmadığını teyit edemedik.

BBC Verify, Fransa’daki isyanlara dair geçersiz haberleri incelemeye devam edecek.