Evren Özdemir*
‘Estetik sevmiyorum’ diyen beşerler elbette hoşluktan, estetik imajdan hoşlanmadıklarını söylemiyorlar. Etrafta gördüklerinin de birikimiyle, yapılan bir değişikliğin doğal görünemeyeceğine, ahengi bozacağına inanıyorlar. Gerçek şu ki, başarılı işlerin sonucunda biz bir süreç yapılıp yapılmadığını anlayamıyoruz. Öyleyse estetik kavramını tekrar ele almak gerek.
Göz, sandığımızdan fazlasını görür. ‘Beğenilmeyen estetik’, yani estetik dışı öğeler, karşımızdaki beşerle göz teması kurarak konuşabilmemize mahzur olur. Bu öğeler fazla botoksla ifadesizleşme de olabilir, ‘modaya uygun’ olarak yapılan ya da ayrıntılı çalışılmamış dişler de olabilir. Biz diş tedavileri özelinde tartışacağız; diş hekimliğinde en yaygın sıkıntılar, dudaklara, gülüş çizgisine uymayan diş oranları, uygunsuz, birden fazla vakit tombul ya da kare diş formları, mat, fazla beyaz, tek renk dişler, uygunsuz yüzey pürüzlülüğü, yanak içlerini fazla dolduran dolu dolu görünen geniş kavisler, yanak içlerinde fazlaca boşluk oluşturan dar kavisler, ödemli ve kızarık diş etleridir.
Kaza sonucu kırılan dişlerin diş etleriyle ve komşu dişlerle uyumlu tedavisi (üstte öncesi, altta sonrası).Görünür bölgede hangi tedaviye muhtaçlık varsa, tedavinin mükemmelen yapılıp muhakkak olmayacak kadar hoş olmasıdır estetik diş hekimliği. Bu ön bölgede çürük bir dişin tedavisiyse, yüzey özelliklerinin devam etmesi de, rengin tutması, geçişin kusursuz olması kadar kıymetli olabilir. Dişeti çekilmesine bağlı olarak dişler farklı uzunluklarda görünüyorsa tahminen dişeti cerrahileri, greft operasyonları gerekecektir. Kayıp bir diş kelam mevzusuysa dişsiz bölgede kemiğin, dişetinin gerçek yönlendirilmesi, implant yerleştirilecekse yanlışsız konumlandırılması, implant takviyeli ya da diş dayanaklı bir protez yapılacaksa doğal dişler üzere görünecek halde yapılması gerekir. İleri yaşlardaki dişsizliklerde tam protezlerin yanakları ve dudakları nasıl destekledikleri hastalarımızın moralini büyük ölçüde etkilemektedir. Yani estetik diş hekimliği, diş hekimliğinin bütün disiplinlerini içerir.
GÜZEL OLAN, ÖNCELİKLE SAĞLIKLIDIR
Uygulanan tedavilerin dokularla pürüzsüz ahengi, gerek sıhhat gerekse estetik açıdan, gereç seçiminden çok daha kıymetlidir. Hatırlamak gerekir ki uygun gereç, hoş bir tedavi için gerekli olan etkenlerden yalnızca biridir. Değerli bir modül ipek ya da özel bir ahşap nasıl hazırlanışından son eser elde edilene kadar incelikli çalışmalar gerektiriyorsa (doğru planlama, yanlışsız yerde kullanma, yeterli ölçü, ihtimamlı işçilik…), diş tedavilerinde de bilgi ve marifetlerin incelikle uygulanması gerekir.
Diş aralıkları kapatıldığı halde oranları doğal görünen diş etleri ile uyumlu tedavi (üstte öncesi, altta sonrası).DİŞLER, DOĞAL BOYUTLARINDA KALABİLİR
Bununla birlikte dişlerin ışığı yansıtan yüzey formlarında yapılan değişikliklerle ve bilinmeyen renklendirmelerle geniş bir diş olduğundan dar, küçük bir diş olduğundan iri algılanabilir. Bu sayede, örneğin dişleri aralıklı birinin aralıkları kapatılabilir ve dişler doğal boyutlarında kalabilir.
Estetiği sağlayan ya da bozan en değerli etkenlerden biri dişlerin şeffaflık oranıdır. Cam seramiklerle en güzel sonuçları alıyoruz. Bu gereçlerin çeşitli şeffaflık dereceleri var, olayın gereklerine nazaran tercih yapıyoruz. Bunların ışık geçirgenliği en az olanı bile zirkonyumdan daha estetik sonuçlar veriyor. Zirkonyum materyallerin de çeşitleri var. Art dişlerde kullandığımız çiğneme kuvvetlerini taşıyabilecek dayanıklılıkta olanlar estetik olmaktan uzak. Bununla birlikte estetik bölgede kullanılabilenler cam seramikler kadar estetik olmadığı halde dişler birbirine bağlı çalışılacaksa dayanıklılıkları nedeniyle tercih edilebiliyor. Cam seramiklerle yalnızca tek tek diş kaplamaları ve ‘laminate veneer’ler yapıyoruz. Metal dayanaklı porselen dişler ışık geçirgenliğine sahip değil. O denli olduğu halde renklerle gölgelendirilmiş, formları ve yüzey özellikleri düzgün çalışılmış bu çeşit porselenler diş etleriyle uyumsuz, mat ve kaba formlardaki zirkonyum dişlerden çok daha hoş görünebiliyor.
Eski tedavi (üstte), ışık geçirgenliği yüzey dalgası düzeltilmiş yeni tedavi (altta). (Fotoğraf: Cihan Özdemir).Dişlerin her birinin karakteristik özellikleri ile yüz sınırları örtüşmeli. Boyutlar da değerli, hem tek tek dişlerin birbiriyle oranları, hem de yüzde dişlerin oranları. Her bir dişin dişetindeki en yüksek düzeyi olan zenith noktalarının yeri kıymetli. Bilhassa diş aralıkları kapatılırken bu noktanın yeri yeni duruma nazaran değiştirilmediğinde gözümüz bunu tanımlayamadığımız bir gariplik olarak fark eder. Bundan diğer açılar değerli; orta hatta hakikat olan eğim, içe ya da dışa yanlışsız olan eğim, yer darlığı problemini çözerken daha doğal imaj de elde etmek için tahminen belgisiz rotasyonlar…
‘ESTETİK SEVMEYENLER’ EN HOŞ TEDAVİLERİ ALABİLİYOR
Estetik sevmeyen beşerlerle ilgili dikkat çeken ortak özellik keskin görüşleri ve incelikli estetik algıları. Tam da bu beşerler rastgele bir nedenle görünür bölgede tedavi gereksinmeleri durumunda sahiden estetik, ahenkli, doğal sonuçlar alabiliyorlar. Zira doktorun estetik anlayışı, hassasiyeti, kullandığı teknikler estetik sonuç elde etmek için çok değerli, ancak yetersiz olabilir. Tabibin yaptığı işi beğenmesi kıymetli, hastanın her gün aynaya baktığında kendini beğenmesi ise daha değerli. Bu niyetle on yıldır günde üç paket sigara kullanan birine yapılan renklendirmesiz, beyaz diş tedavileri, hastanın cildiyle, göz akıyla, açıkçası hiçbir şeyiyle uymayacaktır.
Tedaviyi alan kişi yüzüne, gözlerine, gülüş sınırına, dudaklarına uygun biçimi, tonu, şeffaflığı görürse yani kendisine hassasiyetle çalışılmış bir tedavi verilirse, beğenecektir. Lakin iri, öne yanlışsız uzayan, beyaz, dolu dolu ‘Hollywood smile’ manzarasını istediğinden eminse, hassasiyetle çalışılsa da alınacak sonucun hoşluğu, kişinin modaya nazaran şekillenmiş estetik algısına ve bu imajın bireye tesadüfen uymasına bağlı olur.
*Diş tabibi (instagram/@dtevrenozdemir)