Türkiye nüfusunun yüzde 20’sinin yaşadığı megakent İstanbul’un demografik yapısı değişiyor. Kiraların gitgide yükselmesi, kentte yaşamayı her geçen gün zorlaştırırken, 6 Şubat’ta sarsıntı dehşetiyle yine yüzleşen İstanbullular devayı öbür vilayetlere göç etmekte buldu. Yüklü olarak Orta ve Doğu Karadeniz kentlerine göç eden İstanbulluların en çok taşınmak istediği kent Samsun olurken, bunu Trakya ve İç Anadolu vilayetleri takip ediyor.
Şubat ayında gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde İstanbul’da bilakis göç hareketi başladı. 1980’lerden bu yana ağır göç alan ve Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 20’sine mesken sahipliği yapan İstanbul, artık göç veren vilayet olarak konumlanıyor. Yeni jenerasyon anahtar teslim taşıma hizmeti sunan eTaşın’ın hazırladığı rapor ise zelzelelerin sonrasında İstanbul’daki göç hareketlerinin karnesini çıkarttı.
TAŞINMA TALEPLERİ DEĞİŞTİ
eTaşın, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde bine yakın müşterisinin taşınma taleplerini inceleyerek bir rapor hazırladı. Raporda, şubat ve mart 2023’teki talepler, 2022’nin tıpkı devriyle karşılaştırıldı. Rapor kapsamında İstanbul çıkışlı taleplerin dört bölgede toplandığı gözlendi. Bu bölgelerin sırasıyla İç Anadolu, Karadeniz, Trakya ve Akdeniz olduğunu belirten eTaşın Kurucu Ortağı Kadir Nezih Elgün, hususa dair “6 Şubat prestijiyle yaşanan zelzelelerin akabinde taşınma taleplerinde büyük değişiklikler gözlendi. Zelzelesi takip eden hafta taşınma talepleri sert düşüşle 4’te 1 oranına inerken, sonrasında ise süratle artış yaşandı. Zelzelelerin akabinde İstanbul çıkışlı taşınma taleplerini incelediğimiz rapora nazaran İstanbul’un artık göç alan değil, göç veren kent pozisyonuna geçtiğini söyleyebiliriz. Bunun esas sebeplerinin ortasında ise muhtemel İstanbul sarsıntısının yol açtığı endişe ve kiraların yüksek fiyatlara ulaşması yer alıyor” dedi.
SAKARYA’YA TALEP 8 KAT ARTTI
Elgün, “Son devirde İstanbul’daki konut fiyatlarının süratle artmasıyla Trakya’ya yanlışsız ağır bir göç hareketliliği başlamıştı. Zelzeleyle birlikte bu göç hızlandı ve sonlarını genişletti. Edirne, Tekirdağ, Çanakkale, Sakarya, Eskişehir, Kayseri ve Samsun üzere kentlere geçen yıla nazaran ağır bir formda göç edildiğini görülüyoruz. Bu kentleri ön plana çıkaran etmenler ise zelzele riskinin az, konut ve arsa fiyatlarının ise daha uygun seviyede olması. Bu vilayetlere olan taşınma talebi, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran ortalama 3 kat yükseldi. Hatta Sakarya, 8 kat fazla talep alarak Marmara Bölgesi’nin tümünde açık orta en çok taşınılmak istenen kent oldu. Çanakkale 5, Edirne, Tekirdağ ve Bursa ise 2 kat daha fazla talep aldı” tabirlerini kullandı.
İÇ ANADOLU’DA KAYSERİ VE ESKİŞEHİR TALEP GÖRÜYOR
“İç Anadolu Bölgesi’ne baktığımızda bilhassa büyük kentlerin geçen yılın birebir aylarına kıyasla ortalama 8 kat daha fazla taşınma talebi aldığını görüyoruz” diyen Kadir Nezih Elgün kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Sanayileşmenin yüksek olduğu kentlerden Kayseri, Eskişehir ve Ankara taşınmak istenilen kentler ortasında üst sıralara yerleşti. Bölgenin bir başka büyük kenti Konya’ya olan talep ise kayda kıymet değişiklik sergilemedi. Eskişehir’e geçen seneye oranla 18 kat fazla talep görürken, Kayseri’de 7, Ankara’da ise 4 kat artış kelam konusu.”
İSTANBULLULARIN BİRİNCİ TERCİHİ SAMSUN
Karadeniz’e ilginin arttığını belirten Elgün, “En çok taşınılmak istenen kent olan Samsun 16 kat taşınma talebi alırken, bu oran Ordu’da 6, Giresun’da 4, Trabzon’da ise 3 kat olarak kayıtlara geçti. İstanbul’dan ağır bir halde taşınma talebi alan 4 bölge içinde ortalama 3 katlık büyüme ile görece en düşük bölge olan Akdeniz’e taşınma talepleri Antalya’ya 4, Mersin ise 2 kat arttı. Bunun yanı sıra İzmir, Kocaeli üzere kentlere taleplerde de sert bir düşüş yaşanıyor” açıklamasında bulundu.
“DEPREM RİSKİ AZ YERLER”
“Trakya, İç Anadolu, Orta-Doğu Karadeniz ve Akdeniz olmak üzere, öne çıkan dört bölgeyi incelediğimizde, göç edilen kentlerdeki ortak özelliklerin başında sarsıntı riskinin az olması, konut ve arsa fiyatlarının İstanbul’a oranla düşük bir seyir izlemesi” diyen Nezih Elgün, kelamlarını şu halde sonlandırdı:
“Ortaya çıkan tabloda geçmişte Samsun-Trabzon çizgisinden ağır göç alan İstanbul için şu anki aksine göç akını sürpriz değil. Öte yandan İç Anadolu Bölgesi’nde endüstrileşmenin ağır olduğu Eskişehir ve Marmara Bölgesi’nde Sakarya da bu nitelikleriyle epey cazip.”