Ardıl Batmaz
DİYARBAKIR- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) buğday ve arpa alım fiyatlarını açıkladı. Buna nazaran TMO’nun alım fiyatları ekmeklik buğdayda ton başına 8 bin 250 lira, arpada ise 7 bin lira oldu. Erdoğan, bu fiyatlara ek olarak Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı tüm üreticilere buğday için ton başına 1000 lira, arpa için ton başına 500 lira hububat üretim primi takviyesi verileceğini duyurdu. Pekala, bu fiyatlar çiftçiyi mutlu etti mi?
‘HÜKÜMETİN BİR AÇIKLAMASIYLA EMEKLER ALTÜST OLDU’
Diyarbakır Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Abdussamed Ucuman, buğdayın girdi maliyenin altında bir fiyat belirlendiğini belirterek, “Bu da çiftçinin şu anda daha buğdayını hasat etmeden ziyan ettiği manasına geliyor” dedi. TMO’nun arpa ve buğday alım fiyatlarının bir an evvel tekrar kıymetlendirilmesi gerektiğini söyleyen Ucuman, “Temmuz ayına girdiğimiz vakit fiyatlar yükselecek ve bu fiyatlar çiftçiyi kurtarmayacak. Çiftçi şu an mevcut fiyata nazaran bir satış gerçekleştirdiği vakit bankaya yahut tefeciye olan borçlarının hiçbirini bitiremeyecek. Çiftçinin bugüne kadar verdiği tüm emek hükümetin bir açıklamasıyla altüst oldu” diye konuştu.
‘HÜKÜMET ÇİFTÇİYİ KALE ALMADI’
Geçen yıla nazaran girdi maliyetlerinde en az yüzde 45’lik bir artış yaşandığını söyleyen Ucuman, “Bu önümüzdeki günlerde soframıza da yansıyacak. Üretimde önemli badireler olacak ve maliyet yükselecek. Maliyetin yükselmesiyle yem fiyatları da yükselecek. Bu da beyaz ve kırmızı etin zamlanması manasına gelecek. Hasebiyle yumurtaya kadar önümüzdeki günlerde böylesi bir artış kelam konusu” tabirlerini kullandı.
Çiftçinin, hükümetten buğday için 11 bin TL fiyat beklediğini söyleyen Ucuman, “Bu fiyat verilseydi en azından yüzde 5’lik bir kar elde edilecekti ancak hükümet çiftçiyi kale almadı” dedi.
‘TEDAŞ’IN PARAYA BLOKE KOYUP KOYMAYACAĞI AŞİKÂR DEĞİL’
Kızıltepe Çiftçiler Derneği Lideri Mikail Erbeyi de Erdoğan’ın açıkladığı alım fiyatlarının istedikleri düzeyde olmadığını söyledi. Buğday için 12 bin TL, arpa için 10 bin TL fiyat beklediklerini söyleyen Erbeyi, “Çiftçinin tarlasında kullandığı motorin, ilaç, gübre, personellik fiyatı, elektrik fiyatları günden güne zamlanırken açıklanan bu fiyatlar bizi mutlu etmedi. Verdikleri primi zati çiftçi görmüyor. Bloke biçiminde TEDAŞ’a gidiyor. Çiftçi huzursuz. TEDAŞ’ın gönderdiği hayali faturalardan, haksız faturalandırmalardan, kaçak ismi altında kesilen palavra dolan cezalardan ötürü çiftçi, eserimi TMO’ya satarsam o para da TEDAŞ’a gidecek, diye düşünüyor. Çiftçi TMO’ya malını sattığı vakit TEDAŞ’ın paraya bloke koyup koymayacağını hiç kimse bilmiyor. Ödemesini yapmadığı vakit bu sefer borçları gelecek yılın hasadına yahut üstüne kalıyor. Bu sorunlar çiftçiyi güç durumda bırakıyor” değerlendirmesinde bulundu.
‘ÇİFTÇİ TEFECİNİN ELİNE DÜŞECEK’
Mardin’de hasatın başladığını fakat TMO’nun şimdi alıma başlamadığını belirten Erbeyi, “Çiftçi biçerdöver ardında traktörüyle, kamyonuyla hububat merkezine gidiyor lakin uzun kuyruklarla karşılaşıyor. Fabrikatörler de alım yapmıyor. Bu yılki rekolte verimli diye bekliyorlar. Bu durumlar da çiftçimizi mağdur ediyor” dedi.
“Çiftçi alın terinin karşılığını alamadığı için üretim yapmak istemiyor” diyen Erbeyi, çiftçilerin tarladan uzaklaştığını söyledi: “İnsanlar artık üretim yapmak istemiyor. Üretim azalacak, bu da ülkenin dört bir yanına artırım olarak yansıyacak. Çiftçi önünde ne var bilemiyor. Bir an evvel alıma başlayın ve TEDAŞ’ın bloke koymasının önüne geçin. Bu sıkıntılar çözülmezse çiftçi tüccarın, tefecinin eline düşecek.”