Ayşe Sayın
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Lider Yardımcısı Bülent Kuşoğlu, Genel Lider Kemal Kılıçdaroğlu’nu kurultayda yine aday göstereceklerini belirterek, “Yerel seçimlerden sonra bir harikulâde kurultay gündeme gelebilir. Seçim sonuçlarına nazaran bırakabilir de, bir müddet daha devam ettirebilir de” dedi.
CHP Küme Lideri Özgür Özel ve İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun “değişim” ve “adaylık” hususlarındaki açıklamalarıyla ilgili ise “Grup liderimiz da o mevkide otururken, ya da Ekrem Beyefendi Büyükşehir Belediye Başkanı’yken, Genel Başkan’a karşı daha dikkatli olmalılar” görüşünü lisana getirdi. İki ismin de niyetleri varsa adaylıklarını resmen ilan edip, kurultayda yarışabileceklerini belirten Kuşoğlu, “Ama ‘Kemal Beyefendi gitsin, beni koltuğa oturtsun’ üzere bir tavrın yanlışsız olmayacağını” söyledi.
Kılıçdaroğlu’nun, bürokratlığından beri en yakınındaki isimlerden olan Genel Lider Yardımcısı Bülent Kuşoğlu, yeni Merkez Yürütme Şurası’nda (MYK) da yerini koruyan dört isimden birisi oldu. Kılıçdaroğlu’nu mahallî seçimlerden evvel yapılması planlanan kurultayda tekrar aday göstereceklerini açıklayan birinci isim olan Kuşoğlu, partisindeki değişim tartışmaları, kurultay süreci ve sonrasına ait BBC Türkçe’nin soruların yanıtladı.
Çok umutla girdiğini bir seçim süreci yaşadınız ancak seçimi kaybettiniz. Yanlış giden neydi, seçmen neden size daha az oy verdi?
Biz bu seçim sırasında, bilhassa de kamuoyu yoklamalarının tesiriyle, daha evvel yaptığımız bir analizi ihmal ettik. Güya kolay bir seçim yarışıymış üzere algıladık. Halbuki bu, birkaç parti ortasındaki siyasi rekabet değildi. Onun ötesinde sosyolojik, kültürel temelleri olan bir yarıştı. Onun için toplum çok çok önemsiyordu. Zira sonuç olarak Türkiye’nin geleceği ile ilgiliydi.
Bize oy veren kesim daha çok, kentleşmesini tamamlamış yahut kentleşme sürecinde olan yerler. Sosyolojik bir farklılaşma kelam konusu.
Kentlilerin sığınmacılara bakışı, iktisada, kültürel ve gelecek açısından bakışı da çok çok farklı. Biz onları biraz ihmal ettik. Orada farklılıkları ayrıntılı olarak ortaya koymamız gerekirken bunu yapamadık.
Mesela sığınmacılarla ilgili neden tehlike oluşturduğunu, Türk vatandaşı haline getirilmediğini, eğitimlerinin tamamlanmadığını, kültürel ahlaki eğitim farkı olduğunu anlatmamız gerekiyordu. Bunun ne kadar büyük tehlike olduğunu gereğince anlatmadığımız için yeteri kadar oradan gerekli oy alamadık mesela.
Ekonomide de misal durum kelam konusu oldu; yapılan saçmalıkları, devlet kurumlarının çökmekte olduğunu gereğince anlatamadığımızı, bilhassa kendi bölümlerimize anlatamadığımızı gördük. Riskli bir durum olduğunu ve önemli bir devlet adamına muhtaçlığımız olduğunu ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun o tipolojiye çok uyan devlet adamı niteliğinde olan dürüst, ahlaklı, çalışkan ve Türkiye’yi bu zahmetten kurtaracak kişi olduğun anlatmamız gerekiyordu. Zira karşısında Türkiye’yi bu duruma sokan aday vardı.
“Adayla ilgili yanlışımız yok, sorun bağlantımız, stratejimizde”
Adaylık sürecinde DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener’in “kazanacak aday” ısrarı olmuştu. Seçimin kaybedilmesinde aday faktörü tesirli olmuş olabilir mi? Kemal Beyefendi sizce gerçek aday mıydı?
Birinci seçimden sonra şöyle bir durum ortaya çıktı; bizi tercih etmeyenlere, hem parti, hem de aday olarak bize oy vermeyenlere, bizi terörle iş birliği yapan bir parti olarak gösterildiğimizi maalesef gördük. Bilhassa milliyetçi oyları almakta zorluk çektiğimizi gördük.
Orada adayla ilgili bir sorun yoktu. Kılıçdaroğlu, hırsızdır, yolsuzdur, eksiktir çalışkan değildir üzere bir şey kelam konusu asla olmadı. Adayla ilgili rastgele bir eksik kelam konusu olmadı.
Ama parti olarak bize, zihniyet olarak bize saldırıldı. Bu da gösteriyor ki sorun Kılıçdaroğlu ile değil, karşımızdakilerin başarılı propaganda yapabilmeleri, kendi amaç kitlelerine bunu çok uygun aktarabilmeleri, anlatabilmeleriyle ilgiliydi.
Bizim irtibatla ilgili eksiklerimizin olduğunu söylememiz gerekiyor. Yani adayın diğer birisi olması durumunda da tıpkı sonuç olabilecekti. Kılıçdaroğlu, 12 yıldan beri CHP Genel Lideri. Hiçbir eksikliği yok, münasebetiyle kendisine hiçbir çamur atamadılar. Lakin yeni gösterilecek bir adaya bu tıp şeyleri söyleyebilirlerdi ve başarılı da olabilirlerdi. Demek ki adayımızla ilgili bir yanlışımız yok. Sorun bizim bağlantımızda, stratejimizde, bunlarla ilgili yanlış yaptık diye düşünüyorum.
Seçimden sonra Kılıçdaroğlu da ‘değişimin önünü açacağını’ söyledi lakin değişim MYK ile hudutlu kaldı üzere tenkitler var. Değişim süreci nasıl işleyecek?
Biz bir siyasi partiyiz, bir Siyasi Partiler Kanunu var, kendi tüzüğümüz var ve bunlara bağlı kalmak zorundayız. Dediğiniz üzere MYK değişikliğini yaptık, zira bunu çabucak yapmak mümkündü. Lakin çabucak sonra da kurultay sürecini başlattık. Mahalle seçimlerinden başlayarak bir değişim sürecine girildi. Vilayet, ilçe liderleri gerisinden Parti Meclisi ve Genel Lider seçimi de yapılacak.
“Öncelikle zihniyet değişimi gerekiyor”
Kurultay seçimli olacak. Genel Lider Adayı olmak isteyenler olacak. Değişim deyince sihirli bir söz üzere görünüyor lakin yalnızca bireylerin değişimi değildir, öncelikle zihniyette değişim gerekiyor. Bireylerle birlikte zihniyeti de değiştirmeyi başarmak lazım.
Kurultayımıza kadar geçen mühlet içinde partililerimiz bu değişimi gerçekleştirecektir diye bekliyoruz. Doğal bu kadar kısa müddette bu değişim kelam konusu olmaz.
Ama yıllardır CHP’de en büyük değişimi gerçekleştiren kişi Kılıçdaroğlu’dur. Bir değişim süreci içindeyiz, onun da devam etmesi gerektiğini düşünüyorum. Zira dünyada sağ sol kavramı değişti lakin Türkiye’de hala değişmedi. Bu kavramsal değişiklikleri de dikkate almak zorundayız. Kılıçdaroğlu’nun oluşturduğu Millet İttifakı, buna çok daha uygun bir değişimi de müjdeliyor.
Bugün, demokrasiyi Atatürkçülüğü cumhuriyetin ne olduğunu bilen, buna sahip çıkan bir yüzde 48 var, Türkiye’nin yarısı var en azından. Buna sahip çıkan ve bir ortaya getirmeyi başaran da CHP’dir, Kemal Kılıçdaroğlu’dur.
Bundan evvelki seçimlerde de Erdoğan yüzde 52 alıyordu lakin hiçbir vakit karşısında 48’lik bir bütün yoktu, modül parça bir muhalefet vardı. Erdoğan seçimi kazandığında bile Kılıçdaroğlu’nu yuhalatmıştı. Bu yüzde 48’in kendisi için ne kadar büyük tehlike olduğunu gösteren bir işarettir. Bizim kesitin de bunun farkında olması gerekir diye düşünüyorum.
“Kılıçdaroğlu, ilanihaye koltuk benim olacak demiyor”
Ama sonuçta seçim mağlubiyeti yalnızca değişen MYK üyelerine fatura edilmiş görünüyor. Genel Başkan’ın bu mağlubiyette sorumluluğu yok mu?
Kemal Beyefendi, 28 Mayıs gecesi istifa ettiğini açıklamış olsaydı gerçek yapmış olur muydu? Şöyle bir ortamı hayal edebiliyor musunuz, Kemal Beyefendi ayrılmış partiden. Zati moralsiz olan bir parti ve partili kitlesi ve sahipsiz bir CHP. Ancak çabucak gerisinden da mahallî seçimler var. Partinin kendisini toparlaması mümkün olabilir miydi, yoksa bir parçalanma mı kelam konusu olurdu?
‘Evet seçimi kaybettin ancak niçin partini sahipsiz bıraktın, bu kadar derde, olaya, kaosa yol açtın’ diye eleştirilmez miydi, ‘bu kadar sorumsuzluk olur mu’ diye eleştirilmez miydi? Sorumlu davranarak, ben gemiyi sağlam, inançlı bir limana götüreceğim diyor. İlanihaye burada kalacağım, koltuk benim olacak demiyor.
O inançlı liman neresi? Kurultay mı, mahallî seçim mi?
Hem kurultay, hem lokal seçim. Görünen o. Zira seçimlerden evvel kurultayı yapmamız gerekiyor. Zira kurultayı yapmadınız, kongre sürecini tamamlamadınız diye eleştirilir. Bu türlü, hukuksuz bir iktidarın seçime sokmaması bile kelam konusu olabilir.
Onun için seçimden öne kurultayı yapmak zorundayız. Yapıldığında da zati seçimleri de kurultay sonucu ortaya çıkan yapıyla devam ettirmek zorundayız.
Siz daha evvel de açıkladınız, Kemal Beyefendi kurultayda kesin aday olacak anlıyorum…
Biz partililer olarak aday gösteririz.
“Yerel seçimden sonra harika kurultay olabilir”
Yerel seçimlerden sonra bir kurultay yok. O durumda seçilirse iki yıl daha partinin başında kalacak manasına mı geliyor?
Yerel seçimlerin sonuçlarına nazaran bir kurultay kelam konusu olabilir. Bunun değerlendirmesini sayın Kılıçdaroğlu yapacaktır.
Genel Lider seçimli harika kurultay düzenleyebilir. Seçim sonuçlarına nazaran bırakabilir de, bir müddet daha devam ettirebilir de. Alışılmış siyasetin koşulları, seçim sonrası durum belirleyecektir. Lakin bu kurultayda kesin aday gösterilecektir.
Kılıçdaroğlu seçimden sonra üçüncü sefer İmamoğlu ile görüştü. Bu görüşmeler ne manaya geliyor, bir değişim pazarlığı mı var?
Seçim sonuçlarında hepimizin kesinlikle ki eksikleri, sorumluluğu vardır. Biz MYK üyelerinin, Genel Liderimizin, Ekrem Bey’in, Mansur Bey’in, başka ittifak üyelerinin, hepimizin sorumluluğu vardır. Hepimizin bu sorumluluğu sahiplenmesi, özeleştiri yapması lazım.
Zihniyet değişmeden, özeleştiri yapılmadan, yalnızca Kemal Beyefendi suçlanarak, onun gönderilmesi ile aşılacak bir şey değil.
“Özel de, İmamoğlu da Genel Başkan’a karşı daha dikkatli olmalılar”
Kemal Bey’in bırakması halinde partinin bölünebileceğine işaret ettiniz. Lakin İmamoğlu, Kılıçdaroğlu’na karşı bayrak açmış havası var. Küme Lideri Özgür Özel aday olabileceğini söz ediyor. Bu durum da bir bölünme, parçalanma riskini getirmiyor mu?
Grup Liderimiz da o mevkide otururken, ya da Ekrem Beyefendi Büyükşehir Belediye Başkanı’yken, Genel Başkan’a karşı daha dikkatli olmalılar. Şimdiye kadar ikisi de adayız, demediler.
Özgür Özel sorumluluk almaktan kaçmam, dedi…
Yani her ikisi de Kemal Bey’in koltuktan kalkıp onları mı oturtmasını bekliyorlar? Adaylarsa, aday olduklarını resmen açıklarlar. Kurultay süreci de açıklandı, girerler, yarışırlar. Herkes misyonuna müdrik.
Ama şayet değişim istiyorsak, sorumluluk da almalıyız, bu sorumluluk aday olmayı gerektiriyorsa bundan da kaçmamalı.
Mevcut misyonlarını bırakmaları manasında mı söylüyorsunuz bunu?
Hem o manada, hem de aday olmak isteyen o sorumluluğu alsın. Ancak “Kemal Beyefendi gitsin, beni koltuğa oturtsun” o denli bir şey kelam konusu değil herhalde, hakikat değildir bu türlü bir şey. Parti tüzüğüne de uygun değildir.
İmamoğlu’nun adaylığı: Hem partiyi hem İstanbul’u kaybetme durumumuz olabilir
Başka bir isim gemiyi limana sağlam götüremez diye mi düşünülüyor?
Adını koyalım, adaylık için en fazla ismi geçen kişi Ekrem Beyefendi. Ekrem Beyefendi için bugün bir mahkeme süreci kelam konusu.
Genel Lider olabilir mi rahatlıkla? Olamaz, kahrı var. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için aday olabilir mi? Sorunu var.
Bizim Kemal Bey’den sonraki en kıymetli adayımız için hukuksal bir tuzak hazırlanmış durumda. Bu türlü olunca, bizim seçim öncesi hem partiyi kaybetme, hem de İstanbul’u kaybetme durumumuz olabilir. Biz İstanbul’u kaybetmemeliyiz, partiyi de kaybetmemeliyiz, bu tuzağa da düşmemeliyiz.
Seçime kadar bu mahkemenin durumunun netleşmesi lazım. Öbür türlü üzerimizde Demokles’in kılıcı üzere sallandırırlar.
Bu Kılıçdaroğlu için de kelam konusu değil mi? Milletvekili değil ve hakkında dokunulmazlık belgeleri var…
Böyle siyasetten men gerektiren bir karar, durum kelam konusu değil. Bir de doğal bir partinin Genel Lideri, icra makamında olmayan bir kişi. ‘Sadece sen benim rakibimsin’ diye bir mahkeme kararıyla siyasetten men edilirse bu bir mağduriyet doğurur, o nedenle bunu kolay kolay yapamazlar.
Yasak riski nedeniyle İmamoğlu’nu İstanbul için aday göstermeme durumu olabilir mi? Ya da tam aksisi ‘İstanbul’u lakin İmamoğlu ile alırız’ diye mi bakıyorsunuz?
Şu anda Belediye Liderimiz en değerli adayımız. Münasebetiyle da onunla alınabilir. Belediye seçimleri öncesi ona bir yasak gelmesi de büyük bir infiale yol açar elbette. Bunları da dikkate almamız gerekiyor.
Konu çok kolay bir husus değil. Hem partiyi hem İstanbul’u hem geleceğimizi düşünmek zorundayız. Evet bu türlü değişim deyip de, o gitti bu geldi değil… O kadar kolay değil bu mevzu.
Yerel seçimde ittifaklar ne olacak?
Seçim sonrasında ittifak ortakları ortasında bir uzaklık oluştu güya. Örneğin YETERLİ Parti kanadından ittifak bitti, kimi partilerden lokal seçimde kendi adaylarıyla yarışabilecekleri açıklamaları geldi. Mahallî seçimlere dönük yeni ittifak stratejisi nasıl olacak?
İttifak seçim kanununda yer alan hukuksal bir husus. Genel seçimler için getirilmiş bir düzenleme. Hasebiyle genel seçimler bitti, dedikleri üzere seçim ittifakı da bitmiş vaziyette.
Ancak uygulamada bu ittifak lokal seçimler için çok daha tesirli olabiliyor bir çok yerde. O nedenle mahallî seçimlerde de devam ettirebilmemiz gerekiyor. Her ne kadar resmi olarak bitmiş olsa bile, seçimlere yakın adaylar belirlendikçe, daha kazanabilir adaya hem seçmen yönelecektir, hem de biz de seçilebilecek adaya odaklanacağız.
Bunu kimi yerlerde bir seçim iş birliği formunda resmi olarak ortaya koyabiliriz. Birçok yerde de aslında seçmen tarafından yapılacaktır diye düşünüyorum.
Şu anda partilerin aday çıkaracağız demesi olağan, her parti ister. Fakat seçimler yaklaşınca daha farklı tavırlar alınacaktır, daha realist bakılacaktır.