GİRESUN – Giresun’un Görele ilçesi Çavuşlu beldesinde 13 yıldır etrafa makus koku yayan ve atık suyun derelere ve içme suyuna karıştığı argümanıyla bölge sakinlerinin açtığı dava üzerine Çavuşlu Katı Atık Bertaraf Tesisi’nin ‘ÇED olumlu’ raporu 4’üncü sefer iptal edildi.
2010 yılında faaliyet geçen Çavuşlu Katı Atık Bertaraf Tesisi’nin ömür alanları ve su kaynaklarına yakın olduğu ve çöplerden etrafa atık su sızdığı belirlendi. Çöp tesisinin kapatılması için 11 yıldır gayret eden mahalle sakinleri bugüne kadar tekraren yargıya başvurdu. Bölgede yaşayanlar, 1’i kapatma davası, 4’ü ‘ÇED olumlu’ raporu olmak üzere toplam 5 davayı da kazandı.
ŞARTLARI YERİNE GETİRMEDİLER
Çevreye yaydığı makûs kokunun dışında çöplerden akan suyun içme suyu kaynaklarına karıştığı belirtilen çöp tesisinin bölgede birçok hastalığa da neden olduğu ileri sürülüyordu. Çavuşlular, üretim etabında etrafa ziyan vermeyeceği ve çağdaş bir tesis olacağı kelamları ile hayata geçirilen çöp tesisinin gerekli koşulları yerine getirmediği gerekçesiyle ‘ÇED olumlu’ raporunun iptal edilmesi için mahkemeye başvurdu. Hukuk yoluyla 2012 ve 2015 yıllarında 2 defa ‘ÇED olumlu’ raporu iptal edilen tesis için 2020 yılında tekrar ‘ÇED olumlu’ raporu alındı.
Yöre sakinleri, 2021 yılında katı atık bertaraf tesisinde depolanan çöplerin atık sularının Karadeniz’e deşarj edildiği, atık suların içme suyuna ve dereye karışarak balık vefatlarına neden olduğu, tabiata ve insan sıhhatine ziyan verdiği gerekçesiyle ‘ÇED olumlu’ raporunun yine iptal edilmesi ve tesisin kapatılması için Ordu 2’nci Yönetim Mahkemesi’ne dava açtı. Uzman raporuna nazaran, tesisin ömür alanları ve su kaynaklarının yakınında olduğunun tespitiyle mahkeme, ‘ÇED olumlu’ raporunu iptal ederken kapatılması başvurusunu ise reddetti.
KAPATMA KARARI UYGULANMADI
Çavuşlular bu sefer tesisin kapatılması için Samsun Bölge Yönetim Mahkemesi’ne başvurup, Ordu 2’nci Yönetim Mahkemesi kararının iptal edilmesini istedi. Mahkeme, oy birliğiyle tesisin faaliyetinin durdurulmasına karar verirken Giresun Valiliği, yine ‘ÇED olumlu’ raporu alındığı gerekçesiyle tesisi kapatmadı. Bu süreçte Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, tesisin durumuyla ilgili idari soruşturma başlatarak, kurumları yeteri kadar bilgilendirmediği gerekçesiyle vilayet müdürü Cengiz Varol’u vazifeden aldı.
2 İŞÇİ VAZİFEDEN ALINDI
Katı atık tesisinin faaliyetini durdurmaması üzerine mahalleliler bu sefer ‘ÇED olumlu’ raporunun 4’üncü sefer iptali için 2022 yılı Temmuz ayında Giresun Yönetim Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme heyeti, tesisin verdiği taahhütleri yerine getirmediği gerekçesiyle ‘ÇED olumlu’ raporunu tekrar iptal etti. Böylelikle 13 yıldır Çavuşlu halkı ve tesis yetkilileri ortasında yaşanan ve arapsaçına dönen süreçte, katı atık tesisinin ‘ÇED olumlu’ raporu 4’üncü sefer iptal edilmiş oldu.
Çavuşlu halkı lehine verilen karar sonrası Giresun Vilayet Özel Yönetimi Genel Sekreter Yardımcısı ve Giresun İli Katı Sıvı Atık ve İçme Suları Birlik Müdürü Nesrin Öztürk, kurumları tesisin durumuyla ilgili yeteri kadar bilgilendirmediği gerekçesiyle misyonlarından alındı.
KARAGÖZ: VALİLİK VATANDAŞTAN DEĞİL TESİSTEN YANA
Çavuşlu halkının çevreyi kirleten çöp tesisine karşı verdiği tüzel gayrette süreci takip eden avukat Ozan Karagöz, Giresun Yönetim Mahkemesi’nin verdiği ‘ÇED olumlu’ raporunun iptali kararıyla tesisin faaliyetini sürdürmesi ve valiliğin tesisi kapatmaması için bir desteğinin kalmadığını söyledi.
2010 yılından bu yana Çavuşlu halkının tüm davaları kazanmasına karşın Giresun Valiliği’nin tesisi kapatmayıp yeni ÇED süreci başlattığını lisana getiren Karagöz, valiliğin vatandaşların değil ve Karadeniz’i kirleten tesisin çalışması için kanaatini sürdürdüğünü söyledi.
Tesis hakkında geçmişte alınan uzman raporlarıyla etraf kirliliğine sebep olduğunun hukuk yoluyla tespit edildiğini kaydeden Karagöz, şu sözleri kullandı: “2021 yılında Giresun 2’nci Yönetim Mahkemesi’ne tesisin 3’üncü defa ‘ÇED olumlu’ raporunun iptal edilip tesisin kapatılması için açtığımız davada rapor iptal edilip tesisin kapatılması reddedilince Samsun Bölge Yönetim Mahkemesi’ne başvuruldu ve tesisin kapatılması kararının uygulanmasına hükmedildi. Bu süreçte devrin Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile görüştüğümüzde bizden 1 ay mühlet istenmişti. Vatandaşlar 1 ay sonra tesisin kapatılmasını beklerken 4’üncü defa tesis için ‘ÇED olumlu’ raporu alınıp tesisin çalışmasına imkan sağlandı.
Avukat Ozan Karagöz
’30 GÜN İÇİNDE SÜREÇ YAPILMASINI BEKLİYORUZ’
Bu raporun iptal edilmesi için 2022 yılında Giresun Yönetim Mahkemesi’ne başvurduk. Tesisin kelam verilen taahhütleri yerine getirmediği tespit edilerek rapor iptal edildi. Kararın valilik makamına bildiriminden itibaren 30 gün içinde süreç yapmasını bekliyoruz. Tesisin kapatılması davasını kazandığında Çavuşlu sakinleri o devirde hareket yapmıştı. Şayet yeniden benzeri şeyler yaşanır ve yasal süreçler sekteye uğratılırsa Çavuşlu halkı kazandığı hukuksal çabayı demokratik hakkını kullanıp gerekirse tekrar aksiyon yapmaya hazırdır. Halk ve etraf sıhhati için büyük bir tehdit olan bu tesisin artık kapatılması gerekiyor. Çavuşlu halkı bugüne kadar açtığı tüm davaları kazandı. Hukuk ve kanunların gereği olarak bu tesisin artık kapatılması kaidedir.”
Mahkeme kararlarına karşın faaliyetlerini sürdüren tesisin kapatılmasını isteyen Çavuşlular, kazandıkları son davaya karşın tesisin çalışması halinde aksiyon yapacaklarını bildirdi.