ABD Lideri Joe Biden’ın Afganistan’da terör örgütü El Esas ile çabada Taliban’dan yardım aldıklarına yönelik açıklaması, Afgan siyasetinde tartışmalara yol açtı.
Taliban sonrası memleketler arası toplum, sık sık DEAŞ ve El-Kaide üzere terör örgütlerinin Afganistan’daki faaliyetlerini artırdığını belirtirken ABD, Temmuz 2022’de El-Kaide elebaşı Eymen ez-Zevahiri’yi başşehir Kabil’de düzenlediği operasyonla öldürdü.
Yakın vakitte yayımlanan Birleşmiş Milletler (BM) raporunda da Taliban ile El-Kaide ortasındaki ilgilerin geliştiği hatta kimi El-Kaide mensuplarının valilik üzere üst seviye makamlara getirildiği öne sürüldü.
Ancak ABD Lideri Biden’ın dün basın açıklamasında kullandığı tabirler, başta Afganistan olmak üzere tüm dünyada şaşkınlık yarattı.
Biden, “Afganistan hakkında ne dediğimi hatırlıyor musunuz? El Kural’ın orada olmayacağını söyledim. Taliban’dan yardım alacağımızı söyledim. Şu an ne oluyor? Basınınızı okuyun, ben haklıydım.” sözlerini kullandı.
TALİBAN: EL-KAİDE’NİN VAR OLMADIĞININ İTİRAFI
Biden’ın açıklaması, Taliban tarafından “Afganistan’da El-Kaide’nin var olmadığının itirafı” halinde değerlendirildi.
Al Jazeera’ya konuşan Taliban süreksiz hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki, Biden’ın açıklamalarını gerçeklerin anlaşılması olarak yorumlarken Sözcüsü Abdul Kahhar Belhi de bu sözlerin BM raporunu çürüttüğünü ileri sürdü.
MUHALİFLERDEN REAKSİYON GELDİ
Biden’ın açıklaması, Taliban karşısı eski siyasetçilerin de olduğu geniş bir kesim tarafından reaksiyonla karşılandı.
Bazı paylaşımlarda Taliban’ın ABD’nin “kuklası ve kölesi” olduğu tabir edilirken ABD ile Taliban ortasında açıklanmayan güvenlik ve istihbari seviyede kapalı mutabakatların bulunduğu ileri sürüldü.
Kimileri de bu açıklamanın ABD iç kamuoyunu hedeflediğini ve yaklaşan ABD Başkanlık seçimlerine gidilirken Biden’ın Afganistan’dan çekilme devrinde neden olunan kusurları örtmek istediğini argüman etti.
Eski Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Emrullah Salih, Taliban ile ABD ortasında imzalanan Doha Mutabakatı’nın ülkeye istikrar getirmeyi hedeflemediğini belirterek, bu mutabakatla ABD’nin bölgedeki planlarını uygulamak için Taliban’ı “paralı asker” olarak istihdam ettiğini ileri sürdü.
Salih, Doha Mutabakatı’nın Afganistan’a yönelik komplo ve Batı’nın asıl maksadını gizlemek istediği mutabakatın ülkesinin ulusal çıkarlarına aykırı olduğunu savundu.
Eski Afganistan Ulusal Güvenlik Yöneticisi ve eski cumhurbaşkanı adaylarından Rahmetullah Nebil ise Biden’ın açıklamasını, Doha Mutabakatı’nın “gizli eklerinin ifşası” olarak nitelendirdi. Nebil, Taliban’ı gerçekte “ABD’nin bu bölgedeki Wagner”i olarak tanımladı.
Eski Afganistan İnsan Hakları Kurulu Lideri Şehrzad Ekber de Taliban’ın insan haklarına yönelik ihlallerini öne çıkararak ABD’nin “yardım almasını” eleştirdi.
TALİBAN TENKİTLERE CEVAP VERDİ
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid ise reaksiyonlara karşılık verdi.
Mücahid, şu tabirleri kullandı:
“Bugün ülkeniz tüm kararlarında bağımsızdır. Bu da özgürlük manasına geliyor, kölelik değil. İslam Buyrukluğu (Taliban), ABD’nin kölesi olsaydı zulme maruz kalmazdı, resmen tanınırdı ve gelişmesinin önünde maniler yaratılmazdı.”