ABD Lideri Joe Biden’ın Afganistan’da El Esas örgütüyle uğraşta Taliban’dan yardım aldıklarına yönelik açıklaması, Afgan siyasetinde tartışmalara yol açtı.
Taliban’ın Afganistan’da idaresi ele geçirmesinden sonra memleketler arası toplumda, sık sık IŞİD ve El-Kaide üzere örgütlerin ülkedeki faaliyetlerini artırdığını yorumları yapılırken, ABD, Temmuz 2022’de El-Kaide başkanı Eymen el Zevahiri’yi başşehir Kabil’de düzenlediği operasyonla öldürdü.
Birleşmiş Milletler’in (BM) yayınladığı bir raporda da Taliban ile El Düstur ortasındaki alakaların geliştiği hatta kimi El Düstur mensuplarının valilik üzere üst seviye makamlara getirildiği öne sürüldü.
Ancak ABD Lideri Biden’ın 1 Temmuz’daki basın açıklamasında kullandığı sözler, başta Afganistan olmak üzere tüm dünyada şaşkınlık yarattı.
Biden, “Afganistan hakkında ne dediğimi hatırlıyor musunuz? El Esas’ın orada olmayacağını söyledim. Taliban’dan yardım alacağımızı söyledim. Şu an ne oluyor? Basınınızı okuyun, ben haklıydım” dedi.
TALİBAN, BIDEN’IN AÇIKLAMASINDAN MUTLU: ‘BM RAPORUNU ÇÜRTTÜ’
Anadolu Ajansı’nın haberine nazaran, Biden’ın açıklaması, Taliban tarafından “Afganistan’da El Esas’ın var olmadığının itirafı” halinde değerlendirildi.
Al Jazeera’ya konuşan Taliban süreksiz hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki, Biden’ın açıklamalarını “gerçeklerin anlaşılması” olarak yorumlarken Sözcüsü Abdul Kahhar Belhi de bu sözlerin BM raporunu çürüttüğünü ileri sürdü.
TALİBAN MUHALİFLERİNDEN REAKSİYON: ‘ABD KUKLASI’
Joe Biden’ın açıklaması, Taliban karşısı eski siyasetçilerin de olduğu geniş bir kesim tarafından reaksiyonla karşılandı. Kimi paylaşımlarda Taliban’ın ABD’nin “kuklası ve kölesi” olduğu tabir edilirken ABD ile Taliban ortasında açıklanmayan güvenlik ve istihbari seviyede bilinmeyen mutabakatların bulunduğu ileri sürüldü.
Kimileri de bu açıklamanın ABD iç kamuoyunu hedeflediğini ve yaklaşan ABD başkanlık seçimlerine gidilirken Biden’ın Afganistan’dan çekilme devrinde neden olunan kusurları örtmek istediğini sav etti.
Eski Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Emrullah Salih, Taliban ile ABD ortasında imzalanan Doha Mutabakatı’nın ülkeye istikrar getirmeyi hedeflemediğini belirterek, bu mutabakatla ABD’nin bölgedeki planlarını uygulamak için Taliban’ı “paralı asker” olarak istihdam ettiğini ileri sürdü.
Salih, Doha Muahedesi’nin Afganistan’a yönelik komplo ve Batı’nın asıl maksadını gizlemek istediği mutabakatın ülkesinin ulusal çıkarlarına karşıt olduğunu savundu.
‘ABD’NİN BÖLGEDEKİ WAGNERİ’
Eski Afganistan Ulusal Güvenlik Yöneticisi ve eski cumhurbaşkanı adaylarından Rahmetullah Nebil ise Biden’ın açıklamasını, Doha Muahedesi’nin “gizli eklerinin ifşası” olarak nitelendirdi. Nebil, Taliban’ı gerçekte “ABD’nin bu bölgedeki Wagner”i olarak tanımladı.
Eski Afganistan İnsan Hakları Kurulu Lideri Şehrzad Ekber de Taliban’ın insan haklarına yönelik ihlallerini öne çıkararak ABD’nin “yardım almasını” eleştirdi.
TALİBAN’DAN REAKSİYONLARA KARŞILIK: ‘BİZİ ELEŞTİRENLER İŞGAL PERİYODUNDA ABD’NİN KÖLESİYDİ’
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid ise reaksiyonlara karşılık verdi.
Mücahid, Biden’ın açıklamalarının Taliban’ın taahhütlerini yerine getirdiğinin ispatı olduğunu savunarak, kendilerini eleştirenlerin Afganistan’ın işgal altında bulunduğu periyotta “ABD’nin kölesi olduklarını ve bu ülke ismine casusluk yaptıklarını” öne sürdü.
Mücahid, “Bugün ülkeniz tüm kararlarında bağımsızdır. Bu da özgürlük manasına geliyor, kölelik değil. İslam Buyrukluğu (Taliban), ABD’nin kölesi olsaydı zulme maruz kalmazdı, resmen tanınırdı ve gelişmesinin önünde pürüzler yaratılmazdı” dedi. (HABER MERKEZİ)