Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran, dünyada yaklaşık 600 milyon işitme engelli birey bulunuyor.
Türkiye’de ise her yıl doğan 1 milyon 300 bin bebeğin 2 bini işitme kaybı ile dünyaya geliyor. Yenidoğan bebeklerde işitme kayıplarının önlenebilmesi ve bebeğin hem fizikî hem de ruhsal gelişim sürecinin olumsuz etkilenmemesi için doğum sonrası yapılan yenidoğan işitme testi büyük kıymet kazanıyor.,
Yeni doğan bebeğin doğumdan çabucak sonra yapılan işitme değerlendirmesi testinin sonucu ‘geçer’ olsa dahi ilerleyen aylarda da bebeğin gözlemlenmeye devam edilmesi gerektiğini belirten Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Kemal Olgun, “Bebek, 3 ay içinde ebeveyn sesine, 6 ay içinde karşılık seslerine yönelmelidir. 12. ayda ise birkaç söz de olsa ‘’anne-baba’’ üzere sözleri çıkarabilmelidir. Aksi durumlarda vakit kaybedilmeden bir uzmana danışılması gerekir” diye konuştu.
“ERKEK BEBEKLERDE GENETİK GEÇİŞ DAHA FAZLA”
Özellikle erkek bebeklerde işitme sıkıntılarında genetik geçişin daha sık görüldüğünü ve sorunun Down sendromu, Usher, Alport üzere sendromlarla ahenk içinde olabildiğini söz eden Olgun, “Genetik olmayan işitme meseleleri ise gebelik diyabeti, kimi enfeksiyonlar, RH uyuşmazlığı, alkol-ilaç kullanımı üzere nedenlere bağlı olabilir” dedi.
“GENİZ ETİ VE ADENOİD DOKU BÜYÜMESİNİ ETKİLİYOR”
Bebeklikten çocukluk çağına geçilen periyotlarda ise en sık rastlanan meselelerin ‘orta kulak iltihabı yahut orta kulakta sıvı toplanması’ ile ortaya çıktığını kaydeden Olgun, “İşitme kaybı probleminin ortaya çıkmasının nedenleri ortasında en sık rastlanan geniz eti ya da adenoid doku büyümesi ile oluşan östaki tıkanıklığıdır. Östaki yolu, burnun art bölgesi ve orta kulak ortasında olup, orta kulağın havalanmasını sağlar. Buradaki tıkanıklık işitme azalmasına yol açabilir” diyerek öbür öne çıkan nedenlerin ise baş travması yahut kimi viral enfeksiyonlar olduğuna dikkat çekti.
“ERKEN TEŞHİS ÇOK ÖNEMLİ”
İşitme işlevi sağlanamayan bebeklerin konuşmayı da öğrenemeyeceklerini aktaran Olgun, “Yenidoğan bebeklerde işitme kayıplarının önlenmesi ve bebeğin hem fizikî hem de ruhsal gelişim sürecinin olumsuz etkilenmesinin önüne geçmede büyük rol oynuyor. Bu nedenle erken devirde sorunun teşhis edilerek mümkün ise vakit kaybetmeden işitmeyi sağlayıcı prosedürlerin uygulanması gerekiyor” dedi.
BU İŞARETLERE DİKKAT EDİN
Bebeklerdeki işitme kayıplarının önüne geçilmesinde ailenin şuurlu müşahedesinin değerine vurgu yapan Olgun, “Ancak bir sorunun varlığından kuşku edilmesi halinde ortadaki tablo, gerekirse çocuklarda işitsel işlevlerin kıymetlendirilmesi maksadıyla uygulanan klinik ABR testi üzere ileri teknikler ile de denetim edilmelidir” ikazında bulundu.
Ayrıca Olgun, uzmanlarca kıymetlendirilmesi gereken durumları şu halde sıralayan Olgun,
“Çocuk konuşmaları anlamakta yahut ayırt etmekte sorun yaşıyor ise
Diğer çocuklarla konuşmasından farklı bir konuşması varsa
İsmine çabucak yanıt vermiyorsa
Televizyonun vb. görsel aygıtların sesini çok açıyorsa
Hiperaktivite yahut öteki davranış meseleleri varsa
Konuşma geriliği varsa
Diğer bireylerin konuşması esnasında dudak okuması yapıyorsa” sözlerine yer verdi.