Çanakkale’nin Ezine ilçesinin Dalyan köyündeki Alexandria Troas Antik Kenti’nde hafriyat çalışmaları 18 Temmuz tarihinde başladı. Hafriyat çalışmaları 2011 yılından bu yana Ankara Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Öztepe başkanlığındaki grupla sürdürülüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün müsaadesi ve maddi dayanağının yanı sıra Türk Tarih Kurumu, Ankara Üniversitesi, İçdaş A.Ş. ve Çanakkale Valiliği’nin desteklediği Alexandria Troas Antik Kenti’ndeki hafriyat çalışmaları bu yıl kentin merkezi pozisyonunda olan forum merkezi ile forum merkezinin çeşitli noktalarında devam ediyor.
Bu yıl antik kentin kuzey kanadında gerçekleştirilen 3 yıldır gerçekleştirilen hafriyat çalışmaları sonunda Helenistik periyoda ilişkin 2 bin 200 yıllık dükkan bulundu. Dükkanın gelecek yıllarda devam edecek hafriyat çalışmalarında hangi maksatlı olarak kullandığı yapılacak araştırmalarla ortaya çıkacak.
KAZILANIN ALTINDA DAHA ESKİ BULUNTULAR OLABİLİR
Alexandria Troas Antik Kenti Hafriyat Lideri Prof. Dr. Erhan Öztepe, 2011 yılında Alexandria Troas Antik Kenti’ndeki hafriyat çalışmalarına başladıklarında dikkatlerini çeken alanlardan bir adedinin de tapınak platosu ya da forum platosu dedikleri terasın altında, hududunda yer alan bu yüksek yapı olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:
“Yüksekliğine nazaran daha evvel çalışmış yabancı bir meslektaşın sondajlarında görmüştük. 2013 yılı prestijiyle yaklaşık 10 dönemdir yapının evvel güney kanadını ucunu açtık. 5-6 dönem oradaki çalışmamız sürdü. Son 3 yıldır da kuzey kanadını açıyoruz. Hafriyat çalışmasının yapıldığı bu bölgede inanılmaz bir toprak dolgusu var. Ve büsbütün insan gücüyle çalıştığımız için bu toprak dolgusunu temizlemek bir oldukça vakit alıyor. Bir dükkanın içini bir dönemde temizleyebildik. Bu yıl art taraftaki aslında Helenistik periyoda ilişkin olan yani milattan evvel 2’nci yüzyıla, 2 bin 200 yıllık olduğunu düşündüğümüz yapıya ilişkin olan Kuzey’deki birinci dükkanı açmış olduk. Ne yazık ki dolguyla doldurulmuş, çeşitli vakitlerden seramik katmanları, buluntu katmanları bunu bize verdi. Yani terk edildikten sonra yavaş yavaş dolmaya başlamış ve teraslar oluşturulmuş. En son yaşayan insanların mimarisi ve ömür izlerine ilişkin kalıntıları da bulduk. Burada şu anda yaklaşık beş, beş buçuk metrelik bir dolguyu kazabildik. Ancak bunun altında daha erken bir devir olması lazım. Zira Helenistik devirde kent kurulduğunda oluşturulan teraslar Roma periyodunda üzerleri örtülerek daha da genişletilerek kullanılmış. Biz çeşitli noktalarda inebildiğimiz kadar bu noktasal tespitleri yapabilmek çalışacağız ve ineceğiz. Burada da imkanımız elverirse bu dönem içerisinde herhalde bir yada bir buçuk metre daha inmemiz lazım ki, ana kayaya ulaşalım. Böylelikle bütün hayat evreleri ve mimari evreleri tespit etmiş olacağız” dedi.
“EN SON 800 YIL EVVEL İNSAN AKTİVİTESİ GÖRÜDÜ”
“Önceki devirlerde dükkan büyük ölçü de boşaltılmış. Zira buradaki en son insan aktivitesi milattan sonra 13., 14’üncü yüzyıl yani yaklaşık 800 yıl evvel son beşerler aktivite göstermişler. Ondan sonra bir şey yok. Onlara ait izlerden başlayarak daha erken Roma periyodu içerisindekine kadar buluntu çıkıyor fakat mesela buradaki dükkanın örnek veriyorum bir cam imalatının satıldığı bir dükkan ya da bir grup kutsal alana armağan olarak sunulan pişmiş toprak heykelciklerinin satıldığı bir dükkan üzere tam olarak işlevini belirleyebileceğimiz bir buluntu kümesiyle karşılaşamadık. Lakin mimarisine baktığımızda biz Anadolu’daki diğer örneklerden de yola çıkarak bunun bir çarşı yapısı olduğunu görüyoruz. İnşallah onun yanında biraz daha güneyinde derine ineceğiz. Bu bölgede Geç periyotta bir duvar eklentisi yapılmış. Duvar çabucak yürüme tabanın çok altına kadar yüksekliğini korumuş durumda. Bu aşağıya kadar inecek, ama statik dertler nedeniyle bu sene önünde bir set bıraktık. Gerekli güvenliği aldıktan sonra gelecek yıl açığa çıkaracağız. İnşallah burada yavaş yavaş Güneye yanlışsız devam eden çalışmalarda en azından işlevini tespit edebileceğimiz bir dükkan kazmış oluruz.”