Avrupa Birliği (AB), üye ülkeler ortasındaki en tartışmalı mevzulardan olan ortak göç ve iltica kuralları üzerinde yıllar süren tıkanmanın akabinde mutabakata vardı.
AB Dönem Lideri İsveç’in Göç Bakanı Maria Malmer Stenergard ve AB Kurulu’nun içişlerinden sorumlu üyesi Ylva Johansson, AB içişleri bakanları toplantısının akabinde basına açıklamalarda bulundu.
Stenergard, “Bugün, uzun yıllar süren müzakerelerin akabinde tarihi bir adım attık” dedi. Bakanların AB’nin iltica sistemi ıslahatının iki ana ayağında muahedeye vardıklarını tabir eden Stenergard, üye ülkeler ortasında sığınmacıların dağıtımı için “sorumluluk” ile “dayanışma” ortasında güzel bir istikrar kurulduğunu söyledi.
“Göç baskısına en çok maruz kalan üye ülkelere dayanak sağlanacak”
Stenergard, “Kurduğumuz zarurî dayanışma düzeneği, göç baskısına en çok maruz kalan üye ülkelere dayanak sağlayacak. Üye ülkeler, farklı dayanışma katkıları ortasında seçim yapma imkanına sahip olacak” diye konuştu.
İsveçli Bakan, sığınmacıları kabul etmeyen üye ülkelerin her kişi başına, mesken sahipliği yapan ülkelere 20 bin avro ödeyeceğini, yılda birinci etapta en fazla 30 bin sığınmacı kabul edileceğini, bir sığınmacının müracaatının kıymetlendirilmesi için üst hududun 6 ay olacağını aktardı.
Bir soru üzerine Stenergard, 20 binlik katkıların AB düzeyinde, ortak bir düzenek üzerinden toplanıp mesken sahibi üye ülkeye aktarılacağını belirtti.
“Güvenli ülkeler listemiz yok”
İsveç Göç Bakanı Stenergard, bir soru üzerine, “Güvenli ülkeler listemiz yok. Bu, revize edilecek” dedi.
Güvenli ülke kavramına üye ülkelerin kendi değerlendirmeleri sonucunda karar vereceğini kaydeden Stenergard, sığınma başvurusu yapanların aile fertlerinin bulunup bulunmadığı yahut kendisinin o ülkede yerleşmiş olup olmadığı üzere faktörlerin dikkate alınacağını anlattı.
“Sınır prosedürleri taleplerin süratli bir formda değerlendirilmesini sağlayacak”
Stenergard, mutabakatın hem AB’nin dış hudutlarındaki üye ülkelere yük oluşturmayacak hem de müracaat sahipleri açısından süratli değerlendirmede bulunulmasını sağlayacağını belirterek, şunları aktardı:
“Sınır prosedürleri, kabul alma oranları düşük bireyler tarafından dış hudutta yapılan sığınma taleplerinin süratli bir halde değerlendirilmesini sağlayacak. Bu, nitelikli olmayanların süratle geri gönderilmesine yardımcı olacaktır. Bu, sığınma sisteminin suistimalini de önleyecek ve milletlerarası müdafaa için uygun olmayan sığınmacıların sayısını azaltacaktır.”
Nitelikli çoğunluk sağlandı
İsveçli Bakan, sadece Polonya ve Macaristan’ın muahedeye karşı çıktığını, geri kalan 25 üyenin verdiği takviyenin nitelikli çoğunluğu sağladığını kaydetti.
AB Komitesi’nin içişlerinden sorumlu üyesi Johansson da yeni mevzuatın yürürlüğe girdikten sonra tüm üye devletler için geçerli olacağına işaret ederek, “Günün sonunda, mevzuatın uygulanmasını sağlayacak, muahedenin koruyucusu olan kurum, Komisyon’dur. Lakin bugün Konsey’de, uygulamanın problemsiz ve tesirli bir biçimde gerçekleşmesini sağlamak için kimi özel aksiyonlar de oluşturuldu” diye konuştu.
AB’ye 2022’de 330 bin sistemsiz giriş yapılmıştı
AB, 2015’teki göç krizinden bu yana sığınmacıların üye ülkeler ortasında nasıl dağıtılacağı ve iltica müracaatları reddedilenlerin nasıl geri gönderileceğine tahlil arıyor. AB Kurulu’nun bu maksatla hazırladığı “göç ve iltica paketi”, üye ülkelerin farklı tavırları nedeniyle kabul edilemedi.
Geçen sene Fransa’nın AB dönem başkanlığı müddetince, paket üzerinde ilerleme sağlanabilmesi için “adım adım yaklaşımı”nı benimsemesi üzerine, AB’nin dış hudutlarını güçlendirilmesi ve üye ülkeler ortasında dayanışma düzeneği kurulması olmak üzere paketteki 2 ögeyle ilgili ilerleme kaydedildi.
AB Komisyonu, 9-10 Şubat’ta düzenlen AB Önderler Doruğu’nda bu muahede için süratli ilerleme sağlanması gayesiyle göçü yine ana gündemine oturttu. 2022, “AB’nin göç krizinden bu yana görülmemiş seviyede sistemsiz göç aldığı yıl” olarak kayıtlara geçmişti. AB’ye 2022’de bir evvelki yıla nazaran yüzde 64’lük artışa karşılık gelen 330 bin sistemsiz giriş yapılmıştı.(AA)