Brüksel’de düzenlenen Avrupa Birliği (AB) tepesinde ortak bir iltica siyaseti konusunda mutabakat sağlanamadı. AB Kurulu Başkanı Charles Michel, 27 üye ülke önderleri ortasında uzun süren müzakerelerin bir uzlaşma ile sonuçlanmadığını duyurdu.
Michel, göç konusuna ait ortak bir sonuç bildirgesi yerine Polonya ve Macaristan dışındaki 25 üyenin desteklediği bir metin yayımladı. Metinde üyelerin çoğunluğunun, göç siyasetinin her alanındaki çalışmaların devamına yönelik istekli olduklarını söz ettikleri belirtildi. 25 üye, Varşova ve Budapeşte’nin sığınmacıların yerleştirilmeleri ve tekrar yerleştirmelerinin gönüllülük temelinde düzenlenmesi talebine ise çekinceli yaklaştı.
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki tepede, Paris’te yaşananlara emsal sahneleri ülkelerinde görmek istemediğini tabir etti. 17 yaşındaki Nahel M.’nin polis tarafından öldürülmesinin akabinde başlayan hareketlere atıfta bulunan Moawiecki, “Birbiri arkasına yasa dışı göç dalgalarının bir ülkeye giriş yapmasının hangi riskleri doğurduğunu herkes görebilir” sözlerini kullandı.
Tartışmalı “reform” planı
Yıllar süren tartışmaların akabinde Haziran ayı başında AB üyelerinin içişleri bakanları, ortak bir iltica ıslahatı üzerinde muahedeye varmıştı. Kelam konusu ıslahat, ağır bir göçle karşı karşıya olan ülkelerin yükünün hafifletilebilmesi için üye devletler ortasında istikrarlı bir paylaşım öngörüyor. Buna nazaran, her yıl en az 30 bin sığınmacının yine yerleştirilmesi mümkün olacak. Göçmenleri ülkelerine kabul etmeyi reddeden üye devletlerin ise, reddettikleri her göçmen için 20 bin euro ödemesine yönelik planlar, Polonya ve Macaristan’la ihtilafın temelini oluşturuyor. Bu iki ülkenin, yasal süreci durduramayacak olsa da yeni düzenlemenin uygulanma sürecini tıkama ihtimalleri Birlik içinde kaygıya neden oluyor.
AB’ye sistemsiz göçün azaltılması ise tüm üye devletlerin üzerinde mutabık kaldığı bir husus. Bu gayeye yönelik olarak, yeni düzenlemeyle iltica müracaatlarının AB sonlarında kıymetlendirilmesi tasarlanıyor. Tepede, bu hedefe yönelik olarak üçüncü ülkelerle göç mutabakatlarının imzalanması da gündeme geldi. Birlik, yakın vakitte Tunus’la bir prensip mutabakatı imzalamayı planlıyor. Bu muahede için AB-Türkiye mülteci muahedesinin örnek olarak alınacağı belirtilirken, Tunus’un sığınmacıları kendi kıyılarında durdurmasının yanı sıra, hudut dışı edilenleri de kabul edeceği belirtiliyor.
Birliğin kelam konusu planlarının ilticacılar için felakete varan sonuçları olacağını savunan insan hakları örgütleri, AB’nin ıslahat planlarına yansılı. Alman mülteci yardım örgütü Pro Asyl, Birliğin adımını, “Avrupa’da insan haklarının satılması” olarak değerlendirmişti.