Mexico City’de yürütülen hafriyat çalışmalarında, M.S.450 ilâ 650 yılları ortasında var olan bir yerleşimden kalma seramik ve mimari yapıtlarla birlikte üç insan mezarı ortaya çıkarıldı.
Duvar’da Tarık Tufan çevirisi ile yer alan haberde, arkeologların Mexico City’nin merkezinde, insan mezarları da dahil olmak üzere kayıp bir Teotihuacan köyünün kalıntılarını gün ışığına çıkardığı belirtildi.
Şehrin tarihi merkezinin 2,4 kilometre kuzeybatısında bulunan yerleşimin etrafına dağılmış halde bulunan seramikler, bu köyün geçmişinin M.S. 450 ilâ 650 yılına dek uzandığını ve bir esnaf ve zanaatkâr topluluğunu barındırmış olabileceğini ortaya koyuyor.
Kazıyı yöneten Meksika Ulusal Tarih ve Antropoloji Enstitüsü (INAH) Arkeolojik Kurtarma Müdürlüğü’nden bir arkeolog olan Juan Carlos Campos-Varela, “Bulgu şaşkınlık vericiydi” diyor: “Günümüzden 1.300 yıl evvel, Mexico City’nin [gölün boşaltılmasından sonra] üzerine kurulduğu Texcoco Gölü’nün içinde kalan adacıkların, göl ortamındaki kaynaklardan faydalanan yerleşik bir topluluğa bir müddetten beridir konut sahipliği yapmakta olduğunu gösteriyor.”
Tarım ve balıkçılıkla geçiniyorlardı
Campos-Varela, yeni kazılan yerleşim alanının, M.S. 100 ilâ 650 yılları ortasında şu anda orta Meksika’nın dağlık bölgeleri içinde kalan gelişmiş bir antik metropol olan Teotihuacan’ın ‘kırsallaştığı’ periyotta kurulmuş olabileceğini belirtiyor. Köy, Teotihuacan’ın 40 km güneybatısında kurulmuş ve antik kentin en parlak periyodunu yaşadığı yıllarda geçimlik tarım ve balıkçılık yoluyla hayatını sürdüren birkaç küçük kasabadan biri olabilir. Campos-Varela, bu yerleşim ünitelerinin Teotihuacan ile ticari bağlarının devam ettiğini ve yapılan yeni keşiflerin, bu yerleşim alanlarının kentin tedarik ağında üstlendiği rolü açığa çıkardığını aktarıyor.
“Bu, ziyadesiyle nadir yaşanan bir keşif; zira Teotihuacan kültürüyle temaslı arkeolojik ispatlara ulaşma ihtimalinin çok düşük olduğu, tam manasıyla kentleşmiş bir alanda gerçekleşti” diye ekliyor. Bu köyün varlığına dair birinci ipuçlarını arkeolog Francisco González Rul, 1960’larda Meksika’nın başşehrinde gerçekleştirilen inşaat çalışmaları esnasında keşfetti. Ortaya çıkardığı seramiklere dayanarak, uzak geçmişteki köy ahalisinin özerk balıkçılar ve toplayıcılar olduğunu savunuyordu. Yeni hafriyatlar da bu görüşü doğrular nitelikte.
Mimari kalıntılar, sanat yapıtları ve mezarlar bulundu
Kazı alanında seramiklerin yanı sıra bugüne dek saklı kalan direk çukurları, döşemeler, kanallar ve bir artezyen kuyusu da dahil olmak üzere birkaç mimari yapı gün ışığına çıkarıldı. Hafriyatta, bunlara ek olarak iki yetişkin ve bir çocuğun iskeletlerini barındıran üç insan mezarı bulundu.
2016 yılında ‘PLOS One’ mecmuasında yayınlanan bir makaleye nazaran, Teotihuacan seramikleri farklı periyotlara ayrılmış durumda. Yeni keşfedilen seramikler, araştırmacıların köyün ve yerleşimcilerin kalıntılarını tarihlendirmelerine yardım eden 2016 tarihli makaledeki Xolalpan (MS 350 ila 550) ve Metepec (MS 550 ilâ 600) devirlerine denk düşen özellikler barındırıyor.
Arkeoloji profesörü ve ABD’deki Arizona Eyalet Üniversitesi’ne bağlı Teotihuacan Araştırma Laboratuvarı’nın müdürü olan Michael Smith, Teotihuacanların kabiliyetli sanatkarlar ve zanaatkârlar olduğunu söz ediyor. Smith, verdiği demeçte, “Teotihuacanlar, mesken ve tapınaklarının duvarlarını süslemek hedefiyle Michealangelo’nun Sistine Şapeli’ni süslemek için kullandığı fresk tekniğini kullandılar” diyor: “Bu fresk tekniğini seramik kaplar üzerinde de uyguladılar.
Smith, kimyasal tahlil aracılığıyla, bu seramiklerin Teotihuacan’nın ticari ömrüne dair kıymetli bilgileri ortaya çıkarabileceğini belirtiyor. Arkeologlar hafriyatları tamamladılar ve artık keşfettikleri malzeme ve kemikleri inceliyorlar. Arizona Eyalet Üniversitesi, Teotihuacan’ın etrafa yayılan mimarisinin büyük kısmının toprak altında gömülü olduğunu, buna rağmen antik yerleşimin çağdaş yapılardan büyük oranda etkilenmediğini ve en nihayetinde büsbütün ortaya çıkarılacağını açıkladı. (Lice Science)